سیدقاسم زمانی - استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

وجود اقلیت های قومی، نژادی، زبانی و مذهبی در بسیاری از کشورها واقعیتی انکارناپذیر قلمداد می شود. حفظ عناصری که اعضای هر گروه اقلیت را به هم پیوند می دهد، چندان مطلوب حاکمیت نبوده است. این چالش گاه در قالب این ادعا مطرح شده که حمایت از اقلیت ها بازیگران در یک کشور تحمیل می کند و وحدت و یکپارچگی ملی را نیز به مخاطره می افکند و زمانی نیز عدم شناسایی و در نتیجه اتحاد موجودیت اقلیت را دستاویز قرار داده است. با این حال، اسناد جهانی حقوق بشر حمایت از اقلیت ها را حتی در قلمروی فراتر از اصل ممنوعیت تبعیض مورد توجه قرار داده و در این زمینه مربوط سازوکارهای را برای نظارت بر تعهدات بین المللی دولت ها مهیا ساخته است. در این مقاله رشد و توسعه حقوق ماهوی اقلیت ها در قالب اسناد جهانی حقوق بشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

حقوق بشر، اقلیتها، عدم تبعیض، کمیته حقوق بشر، حق خودمختاری، استحاله اجباری، نسل کشی، پاکسازی قومی