سیدمحمدعلی تقوی - استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

هدف اصلی ریچارد رورتی فیلسوف پست مدرن آمریکایی آنست که لیبرالیسم را به گونه ای تبیین کند که با اندیشه های پست مدرن در اثر تکثر و عدم ایقان سازگار جلوه کند. همانند سایر متفکران پست مدرن، وی بر آن است که مفاهیم بنیادین سنتی در صد مانند حقیقت محض، طبیعت انسان و طبیعت جهان تصنعی هستند. اما به نظر او این تمایل به ساختار کارشکنی در اندیشه پست مدرن ، نباید نشانه عدم مسیولیت اخلاقی تلقی شود. دغدغه رورتی هرتز سرهنگ لیبرالی حقوق بشر و مداراست ، اما او می کوشد که این فرهنگ را بدون اتکا به مفاهیم سنتی منطقه غرب پاس بدارد. وی بدین منظور بوده پراگماتیسم به خواست خود را مطرح می کند که دربرگیرنده سه نکته اصلی است: الف) رد نظریه معرفتی بازنمایی، ب)عقلانیت مبتنی بر حس جمعی هم بستگی ، ج) در پی بنیان گرایی در پذیرش دیدگاه های اخلاقی و سیاسی و به ویژه لیبرالیسم . در حوزه اندیشه سیاسی، رورتی هواخواه نوعی لیبرالیسم معطوف به قاعده است که هدفش در حوزه علمی اعتلا و ستم و تحقیر دیگران و در حوزه خصوصی تحصیل خود آفرینی است. البته دیدگاه های رورتی ، در همه این زمینه ها با چالش هایی جدی از سوی منتقدانش مواجه شده اند.

ریچارد رورتی، پست مدرنیسم، لیبرالیسم، نظریه معرفتی بازنمایی، قوم محوری، خویشتن آفرینی، اخلاق