سیدجواد امام جمعه زاده - استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
نادیا همگانمراد - کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

هویت ملی بخشی از نظام فرهنگی است و از منابع مختلف هویت ساز بهره می گیرد. چگونگی ایجاد تعادل و تعامل پویا و پایان میان منابع مختلف هویت ساز پتانسیل های تهدید و قدرت جذب و تعامل هر فرهنگی وابسته است. هویت ملی ایرانی با ترکیب ایرانی، اسلامی و مدرن هویتی جدیدا ساخته شده نیست بلکه هویتی است پویاست که بر مبنای اسطوره های ایرانی - شیری شکل گرفته است و توسط زبان فارسی در طول سده های متمادی استمرار یافته است. هدف اصلی این نوشتار تبیین و تحلیل چگونگی ترکیب مفاهیم ایرانی، اسلامی و فرهنگ ملی و چگونگی مواجهه آن با مدرنیته غربی است. به نظر می رسد هویت و فرهنگ ایرانی - اسلامی می تواند در مواجهه با مدرنیته غربی، مدرنیته بومی، اسلامی و ایرانی را تجربه کند. همچنان که در مواجهه با اسلام که صیغه عربی گرفته بود تشیع به عنوان پدیداری ایرانی جلوه گر شد. نگاه انتقادی به سنت و مدرنیته، اساس مدرنیته ایرانی را تشکیل خواهد داد. ایرانیان از یک سو ملتی هستند که از میراث غنی هویتی و فرهنگی ایرانی - اسلامی برخوردارند و سوی دیگر نسل جوان امروز ایرانی قصد دارد در جهان جدید نقشی فعال تر نسبت به گذشته ایفا کند. برای ایفای نقش فعال و مولد در عرصه فرهنگ جهانی و تمدن سازی در درجه اول باید نسبت به میراث فرهنگی خود آگاهی داشته باشد و در درجه دوم مدرنیته را بشناسد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی - تحلیلی است که با ابزار کتابخانه ای صورت می پذیرد.

هویت ملی، فرهنگ اسلامی، زبان فارسی، مدرنیته