وحید یزدانی - دانشجوی دکتری مهندسی آب دانشگاه فردوسی
حسین انصاری - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی

اثرات خوردگی و رسوب گذاری در سیستم ابرسانی می تواند سبب افزایش هزینه های بهره برداری و همچنین ایجاد اثرات خطرناک برای سلامتی انسان گردد. در این راستا برای ارزیابی کیفیت اب های زیرزمینی دشت تویسرکان از نظر خوردگی و رسوب گذاری از سه شاخص لانژیلر، رایزنر و پوکوریوس براساس تعادل شیمیایی بین املاح موجود در اب استفاده شد. آنالیزهای شیمیایی نشان داد که آب های زیرزمینی تویسرکان دارای خاصیت رسوب گذاری شدید می باشند. در بررسی انجام شده مشخص گردید که این خاصیت ناشی از تماس طولانی مدت نمونه ی آب با رسوبات آبرفتی دشت است، که فرصت لازم جهت انحلال آنیونها و کاتیونها را مهیا می سازد. بررسی تیپ و رخساره آب ها مؤید این موضوع استکه در سال 1371، 100 درصد نمونه ها دارای تیپ بی کربنات کلسیم می باشند. در حالی که در سال 1372، 46 درصد نمونه ها دارای تیپ بی کربنات کلسیم، 46درصد دارای تیپ بی کربنات منیزیم و 8 درصد دارای تیپ کلراید کلسیت می باشند. شایان ذکر است که رسوب گذاری به عنوان عاملی منفی در ایجاد رسوب و کاهش سطح مقطع لوله های انتقال و گرفتگی قطره چکان ها عمل می کند. لذا با توجه به زیان های اقتصادی لازم است تا حد ممکن از رسوب گذاری در سیستم آبیاری جلوگیری به عمل آید.

خوردگی، رسوب گذاری، شاخص لانژیلر، شاخص پوکوریوس، شاخص رایزنر، تویسرکان، آبیاری