هادی معاضد - دانشیار گروه آب، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
معصومه فراستی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی کرمانشاه
مهدی دلقندی - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

انتشارپذیری یک خاصیت قابل اندازه گیری محیط متخلخل و یکی از پارامترهای مهم معادله جابجایی انتشار می باشد که در بررسی و حل مسایل مربوط به انتقال آلودگی و حفاظت از منابع آبهای زیرزمینی استفاده می شود. گاهی این کمیت برای کل محیط متخلخل ثابت در نظر گرفته میشود ولی در طول سه دهه اخیر، مطالعات فراوان نشان داده است که انتشار پذیری به فاصله انتقال و یا طول آبخوان نیز بستگی دارد. در این پژوهش به بررسی اثر بافت و ضخامت خاک در انتشار پذیری محلول کلرید سدیم ( به عنوان یک آلاینده نمونه) در خاک های ماسه ای پرداخته شده است. بدین منظور 4 بافت ماسه ای متفاوت (ماسه متوسط و اختلاط 10 و 20 و 30 درصدی ماسه درشت با ماسه متوسط( در 8 ضخامت 15 و 30 و 40 و 60 و 75 و 90 و 105 و 120 سانتی متر تهیه و انتشارپذیری آنها مورد بررسی قرار گرفت. همچنین جهت انجام محاسبات مربوط به تعیین انتشار پذیری، از مدل بریگهام استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که با افزایش ضخامت لایه خاک و میزان اختلاط ماسه درشت با ماسه متوسط، مقدار انتشار پذیری افزایش می یابد.

انتشار پذیری، آلودگی، بافت خاک، ضخامت خاک