مهدی نجفوند دریکوندی - دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر، گروه علوم آب، شوشتر، ایران
حسین اسلامی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر، گروه علوم آب، شوشتر، ایران،

تبخیر عامل مهمی در مدیریت منابع آب است و با محاسبه دقیق آن می توان راهکارهای موثری در جهت کاهش اثرات خشکسالی و به منظور حفاظت منابع آب اجرا نمود. به دلیل کمبود ایستگاههای تبخیر سنجی و عدم وجود آمار کافی از تبخیر از روش های تجربی برآورد تبخیر از سطح آزاد آب می توان استفاده نمود. در این تحقیق با استفاده از آمار 10 ساله ایستگاه سد تنظیمی دز با استفاده از روش های تجربی مایر، مارسیانو، شاهتین، هفنر، ایوانف، تیچومیروف و سازمان عمران اراضی آمریکا، تبخیر برآورد و با مقادیر تبخیر از تشت مقایسه شد. عملکرد روابط تجربی بر اساس دو آماره (فرمول در متن اصلی مقاله) و RSME مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که رابطه مایر (فرمول در متن اصلی مقاله) نسبت به سایر روش های تجربی از دقت بالاتری برخوردار است. در رتبه بعدی معادله سازمان عمران آمریکا (فرمول در متن اصلی مقاله) قرار می گیرد و به علاوه اختلاف معنی داری (p<0.01) میان مقادیر واقعی و برآورد شده در این دو روش دیده نمی شود. روش تیچومیرف با توجه به خطای زیاد (RMSE=8.152) و برازش پایین با داده های واقعی (فرمول در متن اصلی مقاله) اقد اعتبار لازم می باشد و روابط تجربی هنفر، مارسیانو، ایوانف و شاهتین به ترتیب با ضریب تعیین برابر با 0/0548 و و 0/534 و 0/639 و 0/664 از میزان اعتبار و قابلیت اعتماد متوسطی در برآورد میزان تبخیر از سطح آزاد آب برخوردارند.

تبخیر، روش تجربی، سد تنظیمی دز، مایر، تشت تبخیر