پهنه بندی عملکرد مصرف آب با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعه موردی حوزه آبخیز باد آور نورآباد لرستان)

بررسی اقلیم بارش در هر منطقه از دیدگاههای مختلف نظیر تولیدات کشاورزی، زهکشی اراضی زراعی و شهری، فرسایش، سیل، خشکسالی، مطالعات منابع آب، عمران و شهرسازی اهمیت دارد. مدیریت و برنامه ریزی کشاورزی برای کسب حداکثر استفاده اقتصادی در رژیم های متفاوت اقلیمی، بدون شک نیاز به در نظر گرفتن عوامل اقلیمی از قبیل میزا بارش، تشعشع، تغییرات درجه حرارت، تبخیر و تعرق و غیره دارد. طبقه بندی کاربری اراضی گام موثری در جهت نیل به این هدف می باشد. نظر به اینکه تعداد و نوع متغیرهای بکاربرده شده در اقلیم بارش، می تواند مرزهای متفاوتی در پهنه بنددی ایجاد کند، بنابراین سعی شده است که با دخالت دادن اکثر متغیرهای دخیل در اقلیم بارش که در دسترس نیز بوده است، متغیرها ی مهم را شناسایی و برای پهنه بندی با روش ناحیه بندی براساس بومشناسی زراعی مورد استفاده قرار گیرد. طبقه بندی اراضی مختلف، براساس توان تولید پتانسیل حداکثر محصولات مهم ان منطقه است. تفاوتهای اقلیمی تاثیر به سزایی در بازده مصرف آب در تولید عملکرد محصول دارد. حداکثر عملکرد پتانسیل برای شرایط اقلیمی متفاوت قابل محاسبه میباشد. روشهای متنوعی وجود دارد که بوسیله ان میتوان مقدار بالقوه عملکرد و محصول را برای مناطق مختلف و در نتیجه مناسب ترین مناطق را برای گیاهی خاص مشخص نمود. یکی از بهترین روشها، روش ناحیه بندی براساس بومشناسی زراعی است. در این پژوهش پس از تعیین ایستگاههای هواشناسی منتخب در حوضه، ابتدا لایه های مربوط به درجه حرارت و تشعشع در محیط Arc view ساخته شد و کلیه پارامترهای مورد نیاز در روش فوق، از جداول و آمار ارائه شده از طرف فائو جمع آوری و گسترش مکانی حداکثر عملکرد بالقوه محصولات گزینشی حوضه تعیین گردید. در ادامه سایر لایه های مورد نیاز جهت محاسبه تبخیر و تعرق در فرمول پنمن تهیه گردید و با در نظر گرفتن راندمان آبیاری براساس روش آبیاری و نوع منبع تامین آب در کل حوضه، میزان کارایی مصرف آب برای تک تک گیاهان در الگوی کشت مشخص و حوضه از نظر کارایی مصرف آب پهنه بندی گردیده است.

Keywords:

حوزه آبخیز بادآور , Arc view , حداکثر عملکرد , عملکرد مصرف آب