محمد میرزاعلی - دانش آموخته معماری روستایی و دانشجوی دکترای جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران- مدرس گروه معماری و جغرافیای دانشگاه پیام نور گنبدکاووس
حمیدرضا رزمی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران- عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان

المان ها و مونومان های شهری برگرفته از فضای فکری حاکم بر تاریخ و هویت یک شهر بوده و به عبارتی،این عناصر شهری نماد هویت، اصالت و معرف پیشینه آن شهر می توانند باشند. المان های شهری به عنوانعنصر شاخص از شهر، ابزاری ارزشمند برای معرفی هویت شهر بوده و در مباحث شهری، المان ها عناصریمهم از لحاظ معماری و طراحی هستند که در داخل شهر و در حیطه یک تجربه قراردادی مابین شهروندانمعناگذاری می شوند و از آنجا که بیانگر هویت شهر، کشور و حتی مذهب در یک ساختار نمایان بوده درخوانش شهروندان از شهر و محیط زیستی شان تاثیر مستقیم بر جای می گذارند. این در حالی است کهامروزه توجه به شاخص ها و نمادهای ایرانی- اسلامی در طراحی شهرها کمتر مورد توجه قرار گرفته و درمقابل نمادهای مدرن، ناسازگار با هویت ایرانی- اسلامی افزایش یافته است که این مسیله، بستری لازم رابرای نگارش پژوهش حاضر فراهم کرده است. از این رو، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و باهدف ارایه راهکارهایی جهت تقویت هویت ایرانی- اسلامی شهرهای امروزی شکل گرفته است که غالبمطالعات آن از نوع اسنادی (کتابخانه ای) استوار بوده، هر چند در بخش هایی نیز از مطالعات میدانی بهرهبرده شده است. نتایج کلی تحقیق حاکی از آن است که با توجه به تاثیر المان های شهری بر ذهن مردم وشهروندان، بهره مندی از آنها در محیط های کالبدی شهر به سبک و سیاق امروزی و نوین آن، می تواند با توجه به شاخص های ایرانی- اسلامی طراحی گردیده تا بر هویت و خوانایی شهر و نیز افزایش ارتباط شهروندان با شهر خویش موثر باشند.

المان شهری، هویت، هویت شهری، هویت ایرانی- اسلامی، شهر اسلامی