تحلیلی بر اولویت بندی راهبردهای امنیت محیطی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: شهر مشهد)

امروزه با توجه به روند رو به رشد شهرنشینی و ناامنی اجتماعی در شهرها، مطالعه موضوع امنیت وعوامل کالبدی، فرهنگی و کارکردی موثر بر مخل کننده امنیت شهری از دیدگاه شهروندان وکارشناسان شهری و تحلیل آن و تصمیم گیری علمی بر اصول مبانی برنامه ریزی و طراحی شهریامنیت شهری و راهکارهای تقویت آن ضروری می باشد. بنابراین، در جهت بررسی توسعه کیفی و کمیامنیت فضاهای شهری مشهد، مبتنی بر نظرات شهروندان به عنوان نقطه ثقل مرکزی منطقه (نقش مکانمرکزی شهر مشهد در منطقه و نقطه ثقل جمعیتی، خدماتی- اقتصادی، سیاسی و اجتماعی- فرهنگی وگردشگری منطقه) ارزیابی و برنامه ریزی آن بر اساس شاخص های طراحی شهری در جهت دستیابی بهتوسعه پایدار شهری، ایجاد سرزندگی، بهبود کیفیت زندگی و آسایش و رفاه شهروندان در شهرضروری به نظر میرسد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف اولویت بندی و تعیین راهبردهای امنیتمحیطی فضاهای شهر مشهد با استفاده از مدل فرآیند تحلیل شبکه تدوین شده است. این تحقیق از نوعمطالعات کاربردی بوده که روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و بررسی های میدانی میباشد. محدوده مورد مطالعه شامل 13 منطقه شهر مشهد است. مدل ANP مبتنیبر امنیت محیطی فضاهای شهر مشهد شامل 3 خوشه و 15 گزینه با استفاده از نرم افزارSuper.Decisions تولید شد. نتایج کلی تحقیق حاکی از آن است که بیشترین و بالاترین اولویت جهت توجه به مسایل امنیت محیطی فضاهای شهر مشهد مربوط به کارکرد فرهنگی- اجتماعی (با امتیاز نرمال شده 0/539 در خوشه شاخص عملکردی- کارکردی موثر بر امنیت فضاهای شهری)، فشردگی بافت (با امتیاز نرمال شده 0/353 در خوشه شاخص مکانی- کالبدی و گزینه بازار مرکزی شهر (با امتیاز نرمال شده 0/349 در خوشه فضاهای عمومی شهر) در خوشه های 13 گانه دارای رتبه و امتیاز بیشتری نسبت به سایر گزینه ها در هر خوشه است.

Keywords:

امنیت شهری , فضاهای شهری , فضاهای عمومی , فرآیند تحلیل شبکه , شهر مشهد