بهروز ساری صراف - استاد اقلیم شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
علی اکبر رسولی - استاد اقلیم شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
آذر زرین - استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمد سعید نجفی - دکتری اقلیم شناسی ، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

از عوامل تاثیرگذار بر تغییرات بودجه تابشی جو، هواویزها هستند که به طور مستقیم و غیر مستقیم سامانه اقلیم و چرخه هیدرولوژی را تحت تاثیر قرار می دهند. در این مطالعه به شبیه سازی اثرات تابشی و مستقیم گردوغبار بر سامانه اقلیم در منطقه خاورمیانه و با تاکید بر غرب ایران پرداخته شده است. بدین منظور از مدل WRF-CHEM و طرحواره هواویز GOCART استفاده شده است. مدل تحت دو شرایط فعال و غیر فعال بودن اثرات تابشی هواویز و برای رخداد 12 تا 15 آوریل 2011 اجرا شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که این طرح واره در شبیه سازی طوفان های گردوغبار در منطقه خاورمیانه دارای عملکرد قابل قبولی است. اثرات تابشی گردوغبار در منطقه خاورمیانه نشان می دهد که وجود این ذرات باعث کاهش تابش موج کوتاه به میزان (2-Wm)50- و افزایش تابش موج بلند به میزان (2-Wm)5 و همچنین کاهش تابش خالص (2-Wm)46- در سطح زمین در متوسط منطقه می شود. چنین شرایطی منجر به کاهش دما در بخش زیرین جو، و کاهش شار گرمای محسوس، شار گرمای نهان در سطح زمین در مناطق تحت تاثیر گردوغبار می شود. از دیگر اثرات وجود این ذرات، افزایش فشار سطحی و همچنین کاهش تابش زمین تاب در بخش فوقانی جو است که افزایش دما را در بخش میانی جو نشان می دهد.

گردوغبار، واداشت تابشی، گرمایش و سرمایش WRF-CHEM