مانی مجدم - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اهواز
شهرام لک - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
امید صادقی پور - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری
عادل مدحج - استادیار عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش خشکی، مقادیر مختلف و شیوه توزیع نیتروژن (تفسیط) بر عملکرد و اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب، (اقتصاد و بیولوژیک) ذرت دانه هیبرید سینگل کراس 704 در تابستان 1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا گردید. این تحقیق شامل سه آزمایش مستقل بصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی بود. هر آزمایش دارای سه تکرار بود. در هر آزمایش یک سطح آبیاری بصورت جداگانه اعمال شد. آبیاری مطلوب، تنش ملایم خشکی و تنش شدید خشکی (بترتیب آبیاری براساس 70،60 و 50 درصد ظرفیت زراعی) در هر آزمایش نیتروژن به عنوان تیمار اصلی دارای سه سطح 140، 180 و 220 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و شیوه توزیع نیتروژن (تقسیط) نیز به عنوان تیمار فرعی دارای سه سطح (S1: 50درصد در هنگام کاشت + 50درصد در هنگام شش برگی، S2: 25 درصد در هنگام کاش +75درصد در هنگام شش برگی، S3: 25درصد در هنگام کاشت + 50درصد در هنگام شش برگی+ 25درصد در هنگام دوازده برگی) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دارعملکرد و اجزای عملکرد دانه گردید. همچنین تاثیر نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه معنی دار بود. افزایش کار برد میزان نیتروژن در شرایط آبیاری مطلوب و تنش ملایم خشکی عملکرد دانه را بطور معنی دار افزایش داد . با تقسیط نیتروژن S3 عملکرد دانه و تعداد دانه در بلال بطور معنی دار نسبت به تقسیط S1 افزایش یافت. حداکثر کارایی مصرف آب در تیمار آبیاری مطلوب بود. و با اعمال تیمار تنش های رطوبتی کارآیی مصرف آب کاهش معنی دار یافت. بالاترین کارایی مصرف آب متعلق به تیمار آبیاری مطلوب و کاربرد 220 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود هرچند که میان میزان 220 و 180 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار اختلاف معنی دار وجود نداشت.

ذرت، تنش خشکی، نیتروژن، تقسیط، کارایی مصرف آب، مدیریت نیتروژن