محاسبه و ترسیم نقشه ی خطر خشکسالی حوضه ی آبخیز چاه عباسعلی به کمک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی

Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 564

This Paper With 13 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

AHCONF02_021

تاریخ نمایه سازی: 29 فروردین 1397

Abstract:

خشکسالی به عنوان یکی از مهمترین بلایای طبیعی، هزینه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی زیادی را به همراه دارد. در راستای تغییر رویه از مدیریت بحران به سمت مدیریت ریسک، ارزیابی ریسک خشکسالی در مناطق مختلف ایران حایز اهمیت ویژه است. لذا برآورد، تجزیه و تحلیل و ترسیم نقشه خطر خشکسالی (DHI) هواشناسی در حوضه ی آبخیز چاه عباسعلی با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) هدف این پژوهش است. برای محاسبه ی SPI، آمار بارش ماهانه ی شش ایستگاه هواشناسی مجاور حوضه (شیراز، داریون، سیوند، بند امیر، تخت جمشید، ارسنجان)، طی دوره ی آماری -1395 1374 جمع آوری شد. با کمک شاخص 12 SPI ماهه مشخصات خشکسالی (شدت، مدت و فراوانی) حاصل شد. سپس الگوی زمانی و مکانی شاخص خطر خشکسالی (DHI) با روش تحلیل سلسله مراتبی محاسبه برآورد و نقشه ی آن برای حوضه ی چاه عباسعلی ترسیم شد. نتایج نشان داد در سال زراعی 1386-1387 خشکترین سال (خشکسالی حاد) بود ترسالی حاد در سال 1374-1375 ثبت شد. خشکیها در قسمت شرق و جنوب حوضه متمرکز بودند. از نظر مقدار فراوانی ترسالی ها و خشکسالی ها، سالهای بهنجار در حوضه ی آبخیز غالب بود (% (53 و ترسالی و خشکسالی 24 و 23 درصد بود. غالب بودن سالهای بهنجار را میتوان به پدیده ی تغییر اقلیم منطقه مرتبط دانست. از نظر شاخص خطر خشکسالی 6 ناحیه مورد بررسی و حوضه ی آبخیز در طبقه ی متوسط قرار داشتند. همچنین نقشه ی پهنه بندی شاخص خطر خشکسالی مناطق شرق و جنوب را مستعد خشکسالی دانست که در این حوضه روستای عباسعلی نیز واقع شده است که میتواند این خشکسالیها معیشت این منطقه را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و موجب مهاجرت اهالی و عواقب متعاقب آن شود. لذا در راستای مدیریت ریسک این منطقه توجه ویژه ای را میطلبد.

Keywords:

شاخص خطر خشکسالی , مدیریت ریسک , شاخص بارش استاندارد شده , حوضه ی آبخیز چاه عباسعلی

Authors

محمدحسن علی خواه

دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی -آبخیزداری، دانشکده علوم محیطی، موسسه آموزش عالی هراز.

محمود حبیب نژادروشن

استاد، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده علوم محیطی، موسسه آموزش عالی هراز

غلامرضا رهبر

استادیار، موسسه تحقیقاتی گرگان.

سارا خشنودی نیا

مدرس دانشگاه پیام نور فارس، دانشجوی دکتری علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز