تحلیل الگوی پراکنش مکانی گونه های بلوط ایرانی، کیکم، زالزالک و بنه در جنگل های زاگرس

شناخت الگوی پراکنش مکانی گیاهان در تشریح پایداری اکوسیستمها، طراحی طرحهای مدیریتی مناسب و اقدامات حفاظتی و احیایی مفید است. با توجه به اهمیت جنگلهای زاگرس از نظر اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی در راستای مدیریت پایداری این اکوسیستم ارزشمند ضروری میباشد. به این منظور بررسی الگوی پراکنش مکانی 4 گونه چوبی مهم( Quercus persica، Crataegus aronia ، Pistacia atlantica و( Acer monspesulanum در زاگرس مرکزی انجام شد. محدودهای به مساحت 500 هکتار ازمنطقه جنگلی کلخانی کوهدشت لرستان به عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب شد. بعد از جنگل گردشی نقشه محدوده مورد مطالعه مشخص و شبکه ی آماربرداری با ابعاد 100 × 300متر در محیط Arc GIS طراحی وبه صورت تصادفی سیستماتیک روی محدوده قرار گرفت. با توجه به سطح مورد مطالعه و دقت آماربرداری قابل قبول، تعداد 141 قطعه نمونه دایره ای به مساحت 1200متر مربع در محل تقاطع اضلاع شبکه مشخص شد. موقعیت جغرافیایی مراکز پلاتها در محیط Arc GIS مشخص و وارد سیستم موقعیت یاب جهانی((GPS شد. با رفتن به موقعیت مکانی قطعات نمونه تعداد و نوع گونه و ویژگیهای کمی شامل سطح تاج پوشش و تعداد جست های با قطر بیشتر از 2/5 سانتیمتر (در مورد پایه های شاخه زاد) و شمارش پایه های هر گونه در داخل قطعات نمونه برای تحلیل الگوی مکانی هر گونه انجام شد. محاسبه و تحلیل شاخص های مربوط به قطعه نمونه با مساحت ثابت شامل: نسبت واریانس به میانگین، گرین، خوشه بندی، موریسیتا و استاندارد شده موریسیتا با استفاده از نرم افزار Ecologocal Methodology انجام شد. نتایج حاکی از آن است که بالاترین تعداد پایه درختی و سطح تاجپوشش منطقه مورد مطالعه مربوط به گونه بلوط ایرانی(برودار) و کمترین تعداد پایه مربوط به گونه بنه وکمترین سطح تاج پوشش مربوط به گونه زالزالک میباشد. نتایج حاصل از تحلیل الگوی پراکنش مکانی 4 گونه با استفاده از شاخصهای روش قطعهنمونه برای 4 گونه مورد نظرالگوی کپهای بدست آمد. نتایج چنین مطالعاتی کاربرد آمار مکانی را در بررسی الگوی مکانی گونه های جنگلی نشان میدهد و میتواند ضمن مشخص نمودن شرایط و عوامل حاکم بر یک گونه گامی موثر در مدیریت بهینه این منابع باشد.

Keywords:

الگوی پراکنش مکانی , روش قطعه نمونه با مساحت ثابت , زاگرس , کلخانی