کاربرد ترکیبی بیو محرک های زیستی MOG ، اسید سیتریک و IBA بر خصوصیات رویشی گیاه دارویی عروسک پشت پرده (Physalis alkekengi L.)

عروسک پشت پرده (P. alkekengi) گیاهی از خانواده بادنجانیان و جنس فیسالیس است که میوه ی رسیده آن جنبه خوراکی، دارویی و صنعتی دارد. این گیاه چندساله به ارتفاع 40 تا 80 سانتیمتر میباشد. این گیاه به فانوس چینی شهرت دارد و به طور عمومی در چین، ژاپن، کره و برخی کشورهای اروپایی کشت میگردد. این گیاه از دوران باستان شناخته شده بود، به طوریکه عکسی از آن و سیاه دانه (Solanum nigrum) در قدیمیترین کپی موجود از کتاب Materia Medica نوشته دیاسکوریدوس و همچنین از منابع دوره رنسانس و قرون وسطی یافت شده است .(Daunay et al. 2007) عروسک پشت پرده گیاهی کم توقع و مناسب برای اقلیمهای نیمه گرمسیری است. تکثیر این گیاه عمدتا0 از طریق دانه میباشد اما از قلمه های یکساله چوبی نرم و همچنین از طریق خوابانیدن هوایی و تقسیم بوته نیز میتوان آنرا تکثیر کرد. این گیاه مهم دارویی در طب سنتی ایران و در اکثر نقاط جهان کاربرد داشته و از آن به عنوان تببر، فعالیت آنتیتوموری، ضد التهابی، ضد درد، ضد باکتری و ضد ویروس استفاده شده است. عروسک پشت پرده در طب چینی کاربرد فراوانی دارد و از آبمیوه آن، برای درمان آبسه، سرفه و رفع تب و گلودرد استفاده میشود. همچنین کاسه گل پخته شده آن برای درمان دیابت، جوشانده مناسبی است و از ریشه این گیاه نیز برای درمان مشکلات ادراری و التهابات پوستی و دفع اسیداوریک، نقرس، درمان آرتروز، بواسیر، هپاتیت، برونشیت و تقویت کبد استفاده میشود. مطالعات فیتوشیمی عروسک پشت پرده به سال 1965 برمیگردد. تاکنون حدود 124 جزء شامل استروییدها، فلانوییدها، فنیل پروپانوییدها و آلکالوییدها از قسمتهای مختلف گیاه برداشت شده است که استروییدها و فلانوییدها از اهمیت بیشتری برخوردارند. حدود 58 استرویید از اندامهای مختلف عروسک پشت پرده گزارش شده است که فیزالین دارای بیشترین مقدار میباشد. همچنین 19 فلاونویید در فرمهای فلاون و فلاونول از کاسبرگ عروسک پشت پرده استخراج شده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد که عروسک پشت پرده به دلیل خواص فیتوشیمیایی قوی میتواند به عنوان گیاه دارویی مهم در صنعت فارماکولوژی و دارویی استفاده شود.

Keywords:

Physalis alkekengi L. , استروییدهای فیزالین , ویژگیهای فیتوشیمیایی , طب سنتی , خواص دارویی