رسول فرجی - دانشیار مدیریت ورزشی دانشگاه صنعتی شاهرود
رضا اندام - استادیار مدیریت ورزشی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

علیرغم، افزایش آگاهی عمومی مردم درباره عوارض و پیامدهای ناشی از بی تحرکی، براساس شواهد موجود فقط درصد کمی از جامعه دانشگاهی ایران از برنامههای ورزشی دانشگاهها استقبال میکنند. جامعه دانشگاهی را میتوان اساتید، کارمندان و دانشجویانی تعریف کرد که در دانشگاهها، نهادها و موسسات آموزشی مشغول به فعالیت هستند. دانشجویان بخش مهمی از این جامعه را تشکیل میدهند و محور اصلی تمام برنامه های توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هستند که برای دستیابی به مدارج کمال، باید از سلامت و نشاط جسمی و روانی و فضایل اخلاقی برخوردار باشند ( صفانیا و نیکبخش، .(1388 علاوه بر دانشجویان، اعضای هییت علمی، اساتید و کارمندان نیز بخش ثابت و مهم دیگری از جامعه دانشگاهی را تشکیل میدهند. امیرتاش (1383) معتقد است، خدمت در دانشگاه همانند سایر محیطهای کاری دارای یکنواختی ها، فشارهای شغلی و سختی های ویژه خود است. اعضای هییت علمی و کارکنان دانشگاهها نیز برای مقابله با تنیدگی شغلی، خستگیهای جسمی و روانی، باید شادابی و سلامتی روحی و جسمی خود را حفظ کنند بنابراین، اگر با روشهایی از قبیل ورزش کردن و انجام حرکات موزون و منظم میزان تحرکات بدنی خود را افزایش ندهند، ممکن است کیفیت و کمیت زندگی حرفهای آنها دچار نقصان شده و یا حتی به مشکلات جسمانی و یا بعضا 0 روحی دچار شوند و اثربخشی آنها در کار کاهش پیدا کند (گودرزی و اسدی، .(1379 سبک زندگی غیرفعال و بی تحرک سلامت جسمانی را تهدید کرده و میتواند بر سلامت روانی نیز تاثیرگذار باشد. در این راستا، فعالیت بدنی و شرکت در برنامه های ورزش همگانی میتواند سهم بسزایی در ارتقا سطح سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی جامعه دانشگاهی داشته باشد. لذا با مطالعه عوامل موثر بر مشارکت ورزشی دانشجویان، کارکنان و اساتید دانشگاه میتوان ضمن ارایه اطلاعات مفید در خصوص مسایل انگیزشی و بازدارندگی آنها در پرداختن به ورزش، انگیزه مشارکت در برنامه های ورزشی را تقویت کرده و به دست اندرکاران ورزش دانشگاهها در تدوین هر چه بهتر برنامه های ورزشی و رفع موانع موجود کمک نمود. شناخت عوامل موثر (انگیزاننده یا بازدارنده) در مشارکت ورزشی میتواند سبب گردد برنامه ریزان با آگاهی از آنها و با اتخاذ تدابیر و برنامهریزیهای مناسب به رفع موانع بپردازند. شناسایی موانع مشارکت افراد در فعالیتهای بدنی راهکارهایی را به دست خواهد داد تا از طریق آنها، امکان رشد و توسعه ورزش همگانی در دانشگاهها بیشتر شود و زمینه تدوام مشارکت افراد در این گونه فعالیتها فراهم شود. لذا انجام بررسیهای بیشتر در این زمینه و ارایه راهکارها و مدلهایی برای آسانتر شدن اقدامات مقتضی در حوزه ورزش همگانی اهمیت بسزایی دارد.