علیرضا علینژاد - کارشناس ارشد تغذیه ورزشی دانشگاه تبریز
جواد وکیلی - استادیار فیزیولوژی ورزشی دانشگاه تبریز
رامین امیرساسان - دانشیار فیزیولوژی ورزشی دانشگاه تبریز

آسیب عضلانی که در ورزشهای ایستا (ایزومتریک) و پویا (برونگرا و درونگرا) رخ دهد (5) منجر به اختلال در ساختار عضله می-شود، که با تعدادی از علایم از جمله: کوفتگی عضلانی تاخیری 1(DOMS) همراه است 3)،.(1 درتحقیقات متعدد برای اندازه گیری آسیب عضلانی از شاخصهای سرمی آنزیمهای کراتین کیناز(5) 2(CK،(3 و لاکتات دهیدروژناز((5) 3(LDH استفاده شده است. یکی از شیوه های تمرینی که از هر دو جزء انقباض درونگرا و برون گرا تشکیل می شود تمرینات پلایومتریک است که به منظور افزایش قدرت وتوان انفجاری اجرا میشود .(5) دراغلب اوقات این تمرینات به کوفتگی و آسیب عضلانی پس از فعالیتهای پلایومتریک منجر می شود 5)،.(1 راهبردهای گوناگونی درجهت کمک به کاهش میزان آسیب عضلانی و DOMS بررسی شده-اندکه از استفاده از نوشیدنی ها من جمله شیر موز و شیرکاکایو از آن جمله میباشند. تحقیقات متعددی درباره ترکیب شیر یا شیر کاکایو به عنوان نوشیدنی موثر در آسیب عضلانی و عملکرد ورزشی صورت گرفته است(.(1 شیر حاوی 87/1 درصد آب، 3/5 درصد پروتیین، 4/9 درصد لاکتوز یا قند شیر و 0/5 تا 3/5 درصد چربی است. همچنین حاوی کلسیم، فسفر، ویتامینهای گروه ب و ویتامینهای محلول در چربی است. پروتیینهای شیر شامل پروتیین وی و کازیین است که در کاهش تخریب پروتیین و سنتز آن نقش مهمی دارند(.(3 گیلسون و همکاران(2010) 4 تاثیر نوشیدنی شیر شکلاتی در ریکاوری بعد از ورزش نوآموزان فوتبال را بررسی کردند. نتایج نشان دادند 4 روز بعد از پروتکل تمرینی CK به طور معنی داری کاهش داشته است(.(4 در تحقیق فرگوسن استگال و همکاران(2011) 5 تاثیر سه نوع نوشیدنی شیر شکلاتی، نوشیدنی کربوهیدراتی و پلاسبو بعد از فعالیت را بر میزان سازگاریهای تمرینهای هوازی بررسی کردند که حداکثر اکسیژن مصرفی در گروه شیرشکلاتی افزایش معنیداری داشت. همچنین ترکیب بدنی نیز در این گروه نسبت به گروه کربوهیدراتی بهبود داشت(.(3 درمورد شیرموز نیز تحقیقات خیلی اندکی انجام شده است. لذا از آنجا که شیرموز وشیرکاکایو یک نوشیدنی ارزان و در دسترس بوده و میتواند برای ریکاوری پس از ورزش هم موثر باشد ولی کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند، در این تحقیق بررسی می شوند.