علیرضا شیخ الاسلامی - استادیار و عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد
مریم کرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد

شهرها در طول فرآیند رشد خود به مرحله ای از رشد می رسند که نیاز به تجدید کالبد و نوسازی پیدا می کنند و این مرحله از رشد شهری که به آن می توان مرحله تکوین بافت های فرسوده ی شهری گفت، در واقع بخشی از محیط شهری است که قابلیت زندگی در چنین بافت هایی از جنبه های مختلف کالبدی، ساختاری، اجتماعی و محیطی با شرایط و نیازهای زندگی کنونی مطابقت ندارد و با عنوان بافت های فرسوده ی شهری شناخته می شوند. چنین محلاتی که در اثر گذشت زمان دارای بافتی فرسوده و کهنه شده اند، به دلیل شرایط نامناسب برای زندگی در صورت عدم برنامه ریزی صحیح به تدریج با مشکل مهاجرت ساکنان اصیل و قدیمی و ورود مهاجرانی با روحیه ی جدید مواجه و باعث افزایش مشکلات جهت برنامه ریزی بهینه خواهند شد. چنین بافت هایی که تقریبا در اکثر شهرها وجود دارد نیاز مبرم به برنامه ریزی جهت بهبود وضعیت کنونی خود دارند. یکی از این شهرها که درگیر چنین شهرها، شهر مورد مطالعه این مقاله یعنی شهر خرم آباد است. فرسودگى و زوال کالبدى بافت تاریخی- قدیمى شهر خرم آباد بیش از هر چیز در سیماى ظاهرى آن تجلى نموده است و از این حیث آنرا با مشکلات فراوانى روبرو کرده است. سیماى آشفته واغتشاش بصرى بوجود آمده ناشى از این فرسودگى بیش از هر چیزى قابلیت هاى این بافت را مخفى نگه داشته و آنرا به زوال و نابودى نزدیک مى سازد. ساماندهى سیماى بافت تاریخی- قدیمى این شهر اولین گام جهت بهبود وضعیت آن و بازگشت هویت و فرهنگ غنى از دست رفته آن است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است و برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از بررسی های کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. همچنین در این پژوهش با کمک تکنیک استراتژی swot و با وزن دهی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت های این بافت سعی شده است که به ارایه ی پیشنهادات و راهکارهایی جهت سازماندهی و بازآفرینی بافت تاریخی-قدیمی شهر خرم آباد دست پیدا کنیم که در نهایت منتج به راهکارهای مختلفی شد که یکی از مهمترین راهکارها که بدست آمد، بهره گیری از عناصر با ارزش تاریخی بافت جهت بازآفرینی محدوده مورد مطالعه بود.

بازآفرینی، فرسوده، بافت تاریخی-قدیمی، شهر خرم آباد، SWOT