مهرداد حجازی - دانشیار، گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه اصفهان،
الهام خداپرست - کارشناس ارشد سازه ، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه اشرفی اصفهانی،

طاق های کلنبوی آجری، بخشی از سازه های سنتی ایران را تشکیل می دهند که در دوره های مختلف تاریخی اجرا شده اند. در اجرای طاق کلنبو از قوس های مختلف می توان استفاده کرد. در این تحقیق، رفتار سازهای طاق های کلنبوی آجری با قوس های نیم دایره، شاخ بزی و پنج اوهفت که قوس های شاخ بزی و پنج اوهفت هر کدام دارای سه نوع کند، معمولی و تند می باشند، تحت اثر نشست پایه ها مورد بررسی قرار گرفته است. طاق ها در سه دهانه 4/5m، 2/5m و 6/5m، سه ارتفاع پایه 5m، 3/5m و 6/5m و سه عرض پایه 2/5m، 1/5m و 3/5m تحلیل شده اند. آنالیز مدل ها با فرض غیرخطی بودن رفتار مصالح انجام شده است. برای تحلیل نمونه ها از نرم افزار اجزاء محدود ANSYS [1] و برای مصالح آجری از معیار شکست ویلام وارنک [2] استفاده شده است. در حالت نشست پایه ها، نشست دو پایه کنارهم کمترین و نشست دو پایه قطری بیشترین تاثیر را در خرابی و شکست طاق ها داشته است. مقادیر حداقل و حداکثر نشست در تمامی وضعیت ها به ترتیب برابر 0/75mm و 21/7mm بوده است. ترک های ایجاد شده در حالت های مختلف نشست پایه در نواحی اتصال طاق به پایه ها و در قسمت پایه های نشست کرده و بر روی سطح فوقانی طاق به وجود آمده است.

طاق کلنبو، آجری، ایرانی، نشست پایه ها