بررسی الگوهای معماری پایدار در اقلیم سرد نمونه موردی خانه های سنتی شهر تبریز

چالش معماری پایدار در ارتباط با یک راه حل جامع برای ملاحظات محیطی و درعین حال برای بدست آوردن سطح کیفیت زندگی و ارزش های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و آسایشی می باشد. هر ساختمان باید به گونه ای طراحی شود که استفاده از منابع جدید را به حداقل برساند و در پایان عمر مفید خود، منبعی برای ایجاد سازه های دیگر بوجود بیاورد.اگر چه جهت گیری این اصل، همچون سایر اصول اشاره شده به سوی ساختمان های جدید است، ولی باید یادآور شد که اغلب منابع موجود در جهان در محیط مصنوع فعلی بکار گرفته شده اند و ترمیم و ارتقاء وضعیت ساختمان های فعلی برای کاهش اثرات زیست محیطی امری است که از اهمیتی برابر با خلق سازه های جدید برخوردار است. در معماری پایدار که در برگیرنده مفاهیم و اصول توسعه پایدار در حوزه معماری است ساختمان نه تنها خود را با شرایط اقلیمی منطقه تطبیق می دهد، بلکه با بهره گیری از بوم شناسی، که تاکید بر قابلیت تلفیق ساختمان با عوامل محیطی دارد، سعی در نیل به کیفیات فضایی، کالبد و فرم مناسب در طراحی معماری دارد. از این رو ما به بررسی عوامل پایدار در خانه های قدیمی در اقلیم سردسیر ایران، شهر تبریز، می پردازیم. با کمی تامل و مطالعه در بناهای سنتی در می یابیم که در خیلی از این بناها، شرایط فرهنگی، اقلیمی، اصالت و مصالح کاملا رعایت شده است. اما با نیازهای معماری این زمان و نوع زندگی شهرنشینی و محدودیت های موجود هماهنگ نمی باشند. در مباحث نوین معماری پایدار سعی بر آن است، تا از اثرات منفی معماری جدید بر محیط زیست کاسته شود و در عوض با بکارگیری مواد و مصالح همگون با محیط و طراحی ویژه اقلیمی در مصرف انرژی صرفه جویی به عمل آید. باتوجه به زندگی و نیازهای امروزی معماری و محدودیت در زمینه منابع انرژی یک سری شاخص های کلی را می توان به عنوان اصول معماری پایدار در این اقلیم معرفی کرد، که در این پژوهش به این شاخصه ها پرداخته ایم.

Keywords:

معماری پایدار , بوم شناسی , اقلیم سرد , شهر تبریز