سید سجاد عبدالله پور - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران
تاج الدین کرمی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
صیاد ایرانی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه و جهان، توجه به امر پدافند غیرعامل می تواند به عنوان راه حلی مناسب در جهت کاهش آسیب پذیری شهرها موثر باشد. حال آنکه برنامه ریزی کاربری اراضی شهری همواره از مباحث مهم در برنامه ریزی شهری محسوب می شود تا جایی که در دوره هایی از برنامه ریزی شهری، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری به عنوان همان برنامه ریزی کاربری زمین تلقی می شده است. نوع تحقیق حاضر براساس هدف تحقیق، کاربردی و براساس روش تحقیق، توصیفی تحلیلی می باشد. در این تحقیق به منظور شبیه سازی و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی، داده ها در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی آماده سازی شدند و پس از انجام تحلیل ها بر اساس شاخص ها، با بهره گیری از شبکه عصبی مصنوعی ( ANN ) به عنوان ماژول تحلیل گر الگوی تغییرات در فرآیند برنامه ریزی کاربری زمین، به ارایه الگوی مطلوب از پراکنش کاربری ها در چارچوب برنامه ریزی کاربری زمین شهری پرداخته شده است. هدف تحقیق حاضر که برنامه ریزی کاربری اراضی با تاکید بر پدافند غیرعامل در جهت کاهش آسیب پذیری ناحیه یک منطقه یازده تهران در برابر تهدیدات نظامی می باشد. براساس نتایج تحقیق، حدود 70 درصد از بافت محدوده دارای آسیب پذیری متوسط رو به بالا می باشند. برای کاهش آسیب پذیری محدوده براساس کاربری های موثر در کاهش خطرپذیری ( مانند فضای سبز، کاربری امدادی، کاربری درمانی و ...)، پهنه هایی با بهره گیری از روش شبکه عصبی پیشنهاد شد. همچنین با توجه به جدول سوات، راهبردهای توسعه و نوسازی بافت فرسوده ناحیه با تاکید بر کاربری های مسکونی بخش شمالی و غربی بافت، توسعه و ایجاد فضاهای امن در بافت، محدودسازی کاربری های فرا منطقه ای، کاهش امکان شناسایی کاربری های حساس، توسعه کاربری های امدادی، کاهش ناسازگاری کاربری ها و خروج کاربری های خطرزا، توسعه کاربری های چند عملکردی، دارای بیشترین اهمیت شناسایی و در جهت کاهش آسیب پذیری محدوده، پیشنهاد می شود.

آسیب پذیری، برنامه ریزی کاربری زمین، شبکه عصبی مصنوعی ( ANN )، پدافند غیرعامل، ناحیه یک منطقه یازده تهران