فرشته توکلی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل،
داریوش یوسفی کبریا - دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل،

آلودگی منابع آب و خاک به فلزات سنگین یکی از چالش های مهم عصر کنونی است،به همین دلیل پاکسازی این خاک ها پیش نیاز بهره برداری بهینه از این منابع است. تاکنون تلاش های زیادی برای یافتن بهترین و موثرترین روش پالایش فلزات سنگین در خاک انجام شده است. روش های پاکسازی متداول اغلب پرهزینه و کم تاثیر است. به خصوص در مکان هایی که نفوذ پذیری خاک آلوده پایین باشد. فرایند الکتروکینتیک به عنوان یکی از روش های موثر در تصفیه خاک های آلوده و با نفوذپذیری کم شناخته می شود و عبارتست از اعمال میدان الکتریکی مستقیم در خاک با قرار دادن دو رشته الکترود درون خاک آلوده (یک رشته آند یک رشته کاتد) و عبور جریان مستقیم با شدت کم در بین آنها که در این شرایط، آلاینده ها طی چهار مکانیسم اصلی الکترولیز، الکترواسمز، الکتروفورز و مهاجرت الکتریکی به سمت الکترودها حرکت می کنند. این فرآیند بیشتر برای جداسازی فلزات استفاده می شود و چنانچه با روش های دیگر مانند دیواره واکنش زا نفوذپذیر ترکیب شود می تواند منجر به تصفیه یا تبدیل آنها به موادی با سمیت کمتر گردد. در این تحقیق از ترکیب روش الکتروکینتیک با دیواره واکنش زای نفوذ پذیر آهن و آلومینیوم به منظور حذف فلز سنگین روی استفاده شده است. در تمام آزمایشات جریان الکتریکی، جریان الکترواسمز، pH محفظه آند و کاتد به صورت روزانه در طی چهارده روزاندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد ترکیب این دو فرایند تاثیر چشم گیری در حذف فلز سنگین روی داشته است و بیشترین راندمان حذف حدود 86 و 83 درصد به ترتیب در خاک بخش آند و کاتد در شرایط آلودگی خاک در دو طرف دیواره به دست آمده است.

الکتروکینتیک، آهن و آلومینیوم صفر ظرفیتی، دیواره واکنش زا نفوذ پذیر، فلزات سنگین