سارا خدایی - کارشناسی ارشد معماری، ایران، تهران
الناز کریمی نمینی - دانشجوی دکتری معماری، ایران، تهران

فضا و مکان رابطه ای ناگسستنی با زندگی دارد و ادراک معانی هایی که فضا و مکان به انسان القا می کند، منبعث از جها ن بینی و شناخت های قبلی انسان است . حس مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم وبیش آگاهانه آنها از محیط خود است که شخص را در ارتباطی درونی و بیرونی با محیط قرار می دهد، به طوری که فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می شود. این پژوهش در آمدی بر مبانی فضا و مکان در معماری اسلامی براساس اقتباس از قرآن کریم میباشد.این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقیق توصیف و تحلیل و تفسیر است و داده ها و اطلاعات مورد نیاز، از طریق بررسی های اسنادی - کتابخانه ای جمع آوری شده . این مقاله در مقوله فضا ومکان به مراتب گوناگونی از حس حضور و معنا بر مبنای هر یک از سطوح مرتبط با معانی مذکور، شکل گرفته است. دراین راستا، چارچوب نظری پژوهش کنکاش در تعریف لغوی فضا و مکان؛ وهمچنین دیدگاه های معماران درباره فضا و مکان، است تا مبنای نظری برای بررسی آراء مطرح شده در نظرسنجی باشد. آنچه بر اهمیت این پژوهش تاکید دارد، فراهم آوردن بستری برای رسیدن به ادراک معانی موجود در فضا و مکان و خلق معانی ارزشی و نمادین آنها،باتوجه بر نظرات ملاصدرا و برگرفته از آیات سوره های بقره و فصلت قرآن کریم می باشد. در نهایت با برداشت از آفاق و انفس و تجربه پیوسته معنا ازآیات مذکور برای ایجادارتباط فضا و مکان در بستر محیط انسان به حس معنا و حضو ر خواهیم رسید.

فضا، مکان، معماری اسلامی، قرآن کریم