سیدمحمدرضا قشمی - رییس گروه سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS، شرکت تامین و تصفیه آب و فاضلاب تهران، ایران؛ دانشجوی دکتری رشتهی جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مجاورت رودخانه ها، مسیلها و شبکه های زهکشی با 862 کیلومتر شریان آبی موجود که تامین کننده ی نیازآبی شهرتهران میباشد تعیین حساسیت این شریانها را نسبت به رخداد سیلاب ضروری مینماید. هدف اصلی این پژوهش حساسیت سنجی شریانهای آبی از طریق پهنه بندی مناطق مستعد این پدیده، به وسیله ی مدلسازی عوامل ژیومورفولوژیکی، هیدرولوژیکی، ژیوتکنیکی و محیطی موثر در وقوع سیلاب میباشد. بدین منظور ابتدا با بررسی 258 رخداد سیل ثبت شده توسط ایستگاه های هیدرومتری، پهنه های سیلابی استخراج و نقشه ی عوامل موثر در بستر سیستم اطلاعات جغرافیایی طبقه بندی گردید، سپس وزن هر یک از طبقات عوامل تاثیرگذار در وقوع سیلاب محاسبه و نقشه ی پهنه بندی حساسیت سیلاب در محدوده ی مورد مطالعه به پنج طبقه ی حساسیت پذیری شامل؛ خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلیکم تقسیمبندی و با بررسی نتایج حاصله مشاهده گردید که از کل مساحت شهرتهران، میزان 11/14 درصد در طبقه ی خیلی زیاد، میزان 30/25 درصد در طبقه ی زیاد، میزان 31/94 درصد در طبقه ی متوسط، میزان 17/8 درصد در طبقه ی کم و میزان 8/87 درصد در طبقه ی خیلی کم قرارمیگیرد، همچنین با همپوشانی موقعیت شریانهای آبی و پهنه های حساسیت مشاهده گردید که میزان 18/61 درصد از شریانها در طبقه ی خیلی زیاد، میزان 11/95 درصد در طبقه ی زیاد، میزان 36/28 درصد در طبقه ی متوسط، میزان 11/37 درصد در طبقه ی کم و میزان 21/79 درصد در طبقه ی خیلی کم واقع شده است.

حساسیت سنجی، شریان های آبی، سیلاب شهری، سیستم اطلاعات جغرافیایی، سنجش از دور، شهر تهران