مینا ذوالفقارخانی - دانشجوی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهدیشهر
علی بهنام والا - دکتری معماری،عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهدیشهر

امروزه فضاهای عمومی شهری، ضرورتی اساسی در برنامه های توسعه شهری یافته اند که این امر حکایت از نقش این فضاها در تقویت وجهه فرهنگی- اجتماعی شهر دارد. فضاهای عمومی عرصه تجلی روابط اجتماعی است. ضرورت ایجاد مکان هایی عمومی برای شهروندان در شهر به گونه ایی مهم است که نشانگر هویت، تعاملات اجتماعی و حس رضایتمندی از کالبد زندگی را بدنبال خواهد داشت. فضاهای عمومی مکانی برای دیدن و دیده شدن مردم هستند و اهمیت بسیاری در تحلیل زندگی اجتماعی دارند. پایانه های مسافربری یکی از این فضاهای اجتماعی و عمومی در شهرها هستند. نقش پایانه های مسافربری برون شهری در تعاملات اجتماعی و ارایه مکانی در حیطه رضایتمندی افراد از مکان می تواند با معماری بومی آن منطقه هم سو شده و بر کیفیت کالبد بیافزاید. در تحقیق حاضر شهر سمنان به عنوان نمونه موردی انتخاب شده، دلیل انتخاب این شهر به علت مرکزیت و عبور چندین راه اصلی برون شهری کشور از این استان است. در واقع با شناخت ویژگی های شهر سمنان و قابلیت گسترش پایانه های مسافربری می توان کالبدی در راستای حفظ ارزش های هویتی، بومی، انسانی و رضایتمندی شهروندان را ارایه داد. روش تحقیق حاضر بر اساس تحلیل استنباطی – اثباتی می باشد. نتایج حاصله نشان می دهد که مراکز موجود پایانه های مسافربری برون شهری در شهر سمنان شرایط مناسب را دارا نمی باشند و می بایستی طرحی نوین در مکانیابی پایانه های مسافربری ارایه داد تا بر اساس ایجاد کالبدی با عناصر معماری بومی و هویت مدار به شاخصه های کیفیت و رضایتمندی شهروندان بر اساس دسترسی مناسب به شریان های خروجی اصلی و سازگاری با کاربری های هم جوار بیشترین تاثیر را دارند.

پایانه های مسافربری برون شهری، شهر سمنان، معماری بومی، رضایتمندی