ساره رسولی - کارشناس ارشد معماری- مدرس آموزشکده فنی و حرفه ای سما- دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت الله آملی

مسجد، از یک طرف محل نماز گزاردن و محل عبادت مسلمانان و از طرف دیگر، محل تجلی مجموعه ای از هنرهایی است که مصداق مسلم هنر شهودی است. بعبارت دیگر، در مساجد نه تنها دین با هنر ملاقات می کند بلکه مهم ترین نمودهای هنر اسلامی، معماری مساجد و ویژگیهای بارز آن است. مجموعه ای از جلوه های هنری را می توان در مساجد مشاهده نمود که از آن باید به هنر پرستشگاهی یا هنر قدسی یاد کرد. این جلوه های هنری عبارتند از معماری، نورپردازی، گچبری، آجرکاری، کاشیکاری، مقرنس کاری ، هنر رنگ، خوشنویسی، فضاآرایی و... در طول نسل ها و قرون متمادی، پاکترین و امن ترین ملجاء برای هنر اسلامی، مساجد بوده است. از آنجا که هنر با نماد آمیخته است و نمادها ماهیت و جوهر هنر را تشکیل می دهند، لذا مجموعه هایی که از هنر در خدمت مسجد قرار گرفته، فراوان است که همگی نماد قرب الهی عبادت کنندگان و آرامش قلبی آنها هستند. این مقاله در روشی توصیفی- تحلیلی اهمیت نماز جماعت و ارتباط آن با مسجد را بررسی می کند و به واکاوی هنر اسلامی در مساجد می پردازد و نور را بعنوان هنر قدسی که در مساجد به بهترین شکل برای رسیدن به آرامش قلبی بیشتر و قرب الهی به کار گرفته می شوند را تحلیل و به طور نمونه مسجد جامع اردستان را بررسی می کند.

نور، مساجد، نماز جماعت، مسجد اردستان