سعید علی اکبری - دانشجوی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

هویت را می توان تجلی فرهنگ در محیط دانست زیرا مکانها از انسان معنا می گیرند و انسان نیز مجموعه ای از باورها و اندیشه ها است که فرهنگ او را شکل می دهد و نمود و تجلی از فرهنگ انسان را در مکان و محیط می توان مشاهده نمود که همان هویت اوست. با ورود عنصر فرهنگی سایر کشورها به ویژه کشورهای غربی فرهنگ و هویت جامعه دچار دگرگونی هایی شده است. بنابراین امروزه توجه و بحث درباره هویت و فرهنگ در شاخه های مختلف علمی مدنظر قرار گرفته است. به همین منظور یکی از شیوه های توجه به عناصر فضایی و ارتباط آن با فرهنگ جامعه برای شناسایی هویت جامعه سنتی- ایرانی بررسی عناصر هویت ساز در معماری سنتی ایران شیوه مناسبی به نظر می رسد. معماری سنتی ایران، گنجینه ای بی بدیل از آثار شاخص و ارزشمندی است که در طول سالیان متمادی شکل گرفته است. این آثار ارزشمند نشان از اندیشه ای والا در میان گذشتگان و نیاکان پاک سرشتی دارد که این آثار را به میراث گذاشته اند. برای شناسایی هویت جامعه سنتی ایرانی بررسی عناصر هویت ساز در معماری سنتی ایران شیوه مناسبی به نظر می رسد. بنابراین در این مقاله، ابتدا تعریفی از هویت و هویت سازی در معماری داده شده و سپس نمونه هایی ازخانه های دوره قاجار تبریز تبریز مورد مطالعه قرار گرفته است و نتیجه ی حاصل از این بررسی نشان می دهد که در طراحی خانه ها ی سنتی ایران، معمار آشنایی کامل با مولفه های هویت ساز یعنی ارزشها ی ملی و دینی و ... دارد که همه ی آن شیوه ها را در معماری وارد نموده است.

هویت ملی، بوم گرایی، معماری سنتی، خانه ایرانی، خانه های سنتی تبریز