تاثیر قنات درفرهنگ صلح جویی و رسیدن به اهداف از راه گفتگو

قنات، یکی از پیشرفته ترین تکنیک های رسیدن به آب زیرزمینی است. قنات (معادل پارسی کاریز) اختراع شگفت انگیز ایرانیان بوده که در ایران به تکامل رسیده است. سیستم استخراج آب از طریق کاریز به نحوی است که آب بدون کمک و صرف هزینه و فقط با استفاده از نیروی ثقل( نیروی گرانش) از زمین خارج می گردد قنات را می توان نوعی زهکش زیر زمینی دانست که آب جمع آوری شده توسط این زهکش به سطح زمین آورده می شود و به مصرف آبیاری یا شرب می رسد تاریخ قنات در ایران به طور مشخص، به دوره ایران باستان و ماقبل کتابت و به عصر آهن بر میگردد. تمدن پنجهزار ساله شهر سوخته و تمدن هکمتانه و وجود قنات در این شهر دلیل روشنی بر ساخت قنات در دوره ماقبل هخامنشی است. یکی از قدیمیترین اسناد مکتوب که در آن به قنات اشاره شده، شرح هشتمین نبرد سارگون دوم در سال 714 قبل از میلاد مسیح است (پادشاه آشور که در سده هشتم قبل از میلاد میزیسته). فن آوری این شیوه استخراج آب از زمین به تدریج از ایران به شمال آفریقا، چین و حتی به بخش هایی از آمریکای جنوبی مانند شیلی راه یافته است. آب درآوردن و آب رساندن، کار راحتی نیست. به خصوص جایی که آب نباشد. به همین خاطر، کویری ها یا شهرهای حاشیه کویر، پیشتاز بیرون کشاندن آب از دل زمین میباشند. قنات سرمنشاء ایجاد روستاها و شهرها و مهمتر اینکه فرهنگ خاص خود را خلق نموده و چیزی فراتر از یک تکنولوژی سنتی تامین آب است. فرهنگ مبتنی بر قنات در طول قرنهای متمادی، از یک سو نوید دهنده صلح و دوستی و آرامش، تفاهم و گفتگو بوده و از دیگر سوی مبدع شناخت و تکامل علوم نظری و کاربردی چه در زمینه علوم طبیعی و مهندسی و چه در زمینه علوم اجتماعی، اقتصادی، مالی و مدیریتی تلاش و کوشش بی دریغ بوده است و میراث فرهنگی و تمدنی عظیمی را به جای گذاشته که ممکن است قناتها درطول زمان بخشکند، ولی قرنها پس از خشکیدن آنها ویژگی های فرهنگی و تمدنی آنها پابرجا می ماند.تمدنی که اخلاق و فرهنگ و رفتار و خصلت مردمان آن، سخت کوشی، تلاش، تولید محصولات کشاورزی، صنعتی و خدماتی و تجاری و مبادله آن از طریق مذاکره و گفتگو است دارای فرزندانی طرفدار مبادله فرهنگها و تمدنها میباشد. چنانچه در طول تاریخ، در فرهنگ فرزندان این سرزمین چیز دیگری جز صلح ، دوستی و گفتگو وجود ندارد. درادبیات این مناطق، ادبیات حماسی چندانی شکل نگرفته و حتی پهلوانان و قهرمانان این مناطق معمولا کشتی گیران و مسابقه گران هستند تا جنگجویان حرفه ای که شهرت خود را در میدان های نبرد بدست می آورند.این مقاله که بر مبنای مطالعات کتابخانه ای استوار است ابتدا به بررسی وضعیت فرهنگی اجتماعی حاکم بر ساختار جامعه ای که دارای تمدن کاریز بوده پرداخته سپس تاثیر قنات را بر روحیات این مردم بررسی نموده است. تحقیق از نوع کتابخانه ای و از نظر هدف در گروه تحقیقات کاربردی و از حیث روش تحقیق توصیفی- تاریخی شهر کویری قرار می گیرد.

Keywords:

قنات , ایران , تمدن , صلح , کویر , تفاهم