زهرا معتقد - دانشجوی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران.
محمد مسکرپورامیری - دانشجوی دکتری تخصصی اقتصاد سلامت، مرکز تحقیقات مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران

مقدمه و اهداف:سرطان پستان در حال حاضر در سراسر جهان به عنوان شایعترین سرطان تشخیص داده شده در زنان و اولین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در میان زنان است. فقط در سال 2008، 1.3 میلیون مورد جدید و تقریبا 458000 مرگ ناشی از سرطان پستان گزارش شد. مرگ ومیر ناشی از سرطان پستان از سال 1990 حدود 2/2 در سال کاهش یافته است. تخمین زده می شود کمی کمتر از نیمی از آن 46)درصد) ناشی از تشخیص زودهنگام با ماموگرافی بوده باشد. با این وجود بالا بودن هزینه انجام ماموگرافی و همچنین لزوم تخصیص دقیق منابع به غربالگری ها، بررسی هزینه-اثربخشی اجرای این غربالگری را به همراه دارد. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی مقایسه ایی هزینه-اثربخشی استفاده از روش ماموگرافی در غربالگری سرطان پستان در سه گروه سنی 40-49سال،50-69سال و 70سال به بالا بود.مواد و روش ها:مطالعه حاضر یک مطالعه ی توصیفی-تحلیلی بود که به شیوه مروری و با استفاده از منابع کتابخانهای در سال 1392 انجام شد. در این مطاله بررسی نقش غربالگری در سرطان پستان از مقالات مرتبط استخراج گردید.بحث و نتیجه گیری:مطالعات انجام شده در زنان 40-49 ساله نشان داده اند کاهش مرگومیر ناشی از غربالگری ماموگرافیک در این گروه سنی محدود است. با این وجود به دلیل سالهای عمر زیادی (حدود 33 سال) که با پیشگیری از حتی تعداد محدودی از مرگ ناشی از سرطان پستان در زنان جوانتر حاصل میشود، استفاده از این روش را هزینه-اثربخش نموده و لذا توصیه شده است.مطالعات انجام شده در زنان 50-69 ساله نشان دهنده نشان داده اند کاهش مرگومیر ناشی از غربالگری ماموگرافیک چشمگیر بوده است (به طور متوسط حدود 23 درصد مرگ پیشگیری شده). لذا بدلیل اثربخشی بالا در مقابل هزینه انجام شده، در این گروه سنی نیز ماموگرافی غربالگری هزینه-اثربخش بوده و در همه موارد توصیه میگردد. معدود مطالعات انجام شده در مورد اثرات ماموگرافی غربالگری در زنان 70 ساله و بالاتر نشان می دهد بهازای هر 1000 زن غربال شده در سنین 70-74 سال تنها از 2 مورد مرگ جلوگیری می شود و در سن بالاتر از 74 سال دیگر فایده بیشتری از غربالگری حاصل نخواهد شد. لذا هم به دلیل کم بودن تعداد مرگ پیشگیری شده وهم به دلیل سال های عمر کمی که با پیشگیری از مرگ ناشی از سرطان پستان در این گروه سنی زنان حاصل میشود، غربالگری در زنان بالای 70 سال و بویژه زنان بالای 74 سال با بیماریهای همراه وخیم و یا زنانی که امید به زندگی کمتر از 5-10 سال دارند، هزینه-اثربخش نبوده و توصیه می گردد.

غربالگری، ماموگرافی، هزینه-اثربخشی