محمد حسین شجاعی - دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی دانشگاه علامه طباطبایی

نوعدوستی یکی از ارزش های والای اجتماعی و سازمانی و تکلیف اخلاقی- اجتماعی است که تضعیف آن میتواند باعث اختلال نظم سازمان و کاهش کارایی و اثربخشی و به تبع آن بهره وری سازمان شود. بنابراین بررسی چگونگی رخداد این رفتارها در سازمان با رویکرد جامعه شناسانه و روان شناسانه ضروری است. با بررسی و تحلیل رفتارهای نوع دوستانه در سازمان میتوان سایر مولفه های رفتاری و اخلاقی موثر بر آن را شناسایی و به وضعیت عمومی اخلاقی در سازمان پی برد. این تحقیق با روش تحلیل محتوا کیفی انجام شده است. واحد تحلیل محتوا در این تحقیق کلیه نظریه های منتسب به نوع دوستی از سال 1960 میلادی به بعد است که شامل نظریه های یادگیری اجتماعی، نظریه هنجاری، رویکرد نظری مرحله ای، مدل تسکین وضعیت منفی و کاهش انگیختگی، مدل هزینه- پاداش، مدل تصمیمگیری مداخله تماشاگران، نظریه همدلی، نظریه نوع دوستی خود مختار،فرضیه نوعدوستی همدلانه میشود. تحقیق حاضر بر آن است تا نظریهها و مدلهای نوعدوستی را با رویکردی جامعه شناسانه و روان شناسانه موردبررسی دهد. یافته های تحقیق نشان میدهد که رفتارهای نوع دوستانه در سازمان به دو نوع کلی نوع دوستی ابزارگرایانه و نوع دوستی غایت گرایانه تقسیم و طبقه بندی میشوند

نوع دوستی، همدلی، رویکرد سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی