محیا طاهری - کارشناسی ارشد ، دانشکده حقوق ، پردیس دو دانشگاه شهید بهشتی ، تهران ، ایران

آیین کنسانسوس هرچند به صورت یک معجزه عمل نمی کند اما تجربه ثابت کرده است که برای حل مشکلات بسیاری که سبب اختلافات و چنددستگی کشورها و در نهایت عدم رسیدن به توافقی جامع از سوی آنها می شد توانسته است تاحدودی موفق عمل کند.آنچه که کشورها به مرور زمان دریافتند، این بود که کنسانسوس علی رغم معایبی چون کلی بودن و مبهم بودن قطعنامه های تصویب شده، عدم قاطعیت در اجرا وپذیرش موثر و عدم وجود اسناد ومدارک مکتوب در صورت نیاز به تجزیه و تحلیل متون مربوطه، می تواند برای آن ها چاره ساز باشد و هرچند به صورت موقت، آشفتگی ها را خاتمه می دهد. مجمع عمومی سازمان ملل که مهمترین و جامع ترین رکن آن سازمان از جهت حضور کشورهاست برای دستیابی به قطعنامه های غیر سازمانی خود به آیین کنسانسوس متوسل می شود ومسلما این شکل از تصمیم گیری بر محتوای متون قطعنامه ها نیز اثر گزار است. در سال های اخیر تصویب این گونه قطعنامه های کنسانسوسی رشد چشم گیری داشته است. این قطعنامه ها که در موارد بسیاری می توانند عرف ساز باشند از طریق کنسانسوس نمود و جلوه ی خاصی پیدا می کنند هرچند که کنسانسوس تاثیری در اقتدار حقوقی تصمیمات اتخاذی ندارد و حتی اگر به علت ویژگی های فنی خود منجر به عدم صراحت در نتیجه شود اما در نهایت در پیدایش هنجارهای کلی و فرآیند شکل گیری حقوق بین الملل عرفی که دارای اهمیت بنیادین هستند مورد ملاحظه قرار می گیرد.در نهایت باید به این نکته اشاره نمود که با توجه به اینکه کنسانسوس در نتیجه ی حضور کشورهای درحال توسعه و امتیازاعطایی از جانب آن ها ایجادشده است اما واقعا و در عمل نتوانسته است نقش موثری در جهت پیشبرد اهداف این کشورها داشته باشد و برای حفظ منافعشان نسبت به سایر روش های تصمیم گیری سودمندتر عمل کند

کنسانسوس، قطعنامه های مجمع عمومی سازمان ملل متحد، حقوق بین الملل عرفی، کشورهای در حال توسعه