منیره نصری حسنی - مدرس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جامی
عیسی عالی پور - مدرس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده سماء نجف آباد

خانقاه معرب خانگاه و ترکیبی از خانه و گاه است که برای نخستین بار در سدهی چهارم به منظور تعلیم و تربیت اسلامی و تزکیه نفس و خداشناسی و محلی برای جمع شدن صوفیان شکل گرفت. پژوهش حاضر که با هدف بررسی تاریخچه خانقاه و آداب و رسوم صوفیان، با رویکردی توصیفی تحلیلی و محتوایی، با استفاده از منابع کتابخانه ای به روش بنیادی صورت گرفته بر آن است نشان دهد که: 1 .ادبیات صوفیه و جماعت های صوفیان، خانقاه، تاثیرگذارترین نهاد تربیتی تاریخ اسلام را به وجود آورد. 2 به مریدان شیخ مشایخ اهل طریقت برای ادارهی امور خانقاهی، آداب و رسوم خاصی در نظر گرفته بودند که توسط ارایه میگردید که برخی از آنها عبارتد از: چله نشینی و ذکر گفتن، خرقه پوشیدن، توبه و سر و ابرو تراشیدن، سماع. 3 . زنان صوفی نیز با توجه به ویژگی ها و محدودیت هایی که داشتند در کنار همسرانشان در خانقاه به سیرو سلوک می-پرداختند.

خانقاه، صوفیه، ذکر و سماع،آداب و رسوم