بررسی رژیم بادی مناطق خشک و نقش آن در تعیین مورفولوژی غالب تپه های ماسه ای (مطالعه موردی: ریگ چاه جم- شاهرود)

با توجه به نقش باد به عنوان عاملی موثر در تولید تپه های ماسه ای و استقرار آن ها، با استفاده از آمار باد ایستگاه های هواشناسی و تحلیل جهت و سرعت باد، می توان مسیر حمل ماسه های روان و مورفولوژی غالب تپه های ماسه ای را تعیین نمود. در این پژوهش، ریگ چاه جم به عنوان یک پهنه ماسه ای در جنوب شاهرود برای شناخت رابطه بین رژیم باد و تعیین نوع مورفولوژی غالب پهنه ماسه ای آن در نظر گرفته شد. با استفاده از داده های باد ایستگاه هواشناسی شاهرود گلماسه منطقه ترسیم شد. سپس، با مطالعه و تعیین نوع مورفولوژی سطح ریگ چاه جم، نقشه مورفولوژی این ریگزار تهیه شد. بررسی نقشه مورفولوژی ریگ چاه جم نشان داد که تپه های مرکب با وسعت 3/66% بیشترین وسعت را در منطقه دارد و شاخص همگنی سالانه وزش باد حاکی از وجود بادهای چندجهته است که منجر به توسعه تپه های مرکب در منطقه شده است.

Keywords:

تپه های ماسه ای , چاه جم شاهرود , شاخص همگنی وزش باد , مورفولوژی ریگزار