علی شهریار - استادیارگروه جغرافیا، دانشگاه یزد
فاطمه زارع - کارشناس ارشد هیدروژیومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشگاه یزد
کاظم طاهری نژاد - کارشناس ارشد هیدروژیومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشگاه یزد

فرسایش بادی یکی از فرآیندهای موثر در تعیین نوع مورفولوژی مناطق خشک و نیمه خشک است. هرگونه برنامه ریزی جهت کنترل و تثبیت ماسه های روان، در هر منطقه ای مستلزم شناخت ویژگی های باد و سپس جهت های نقل و انتقال آن است. بدیهی است حرکت ماسه های روان تابع جهت وزش باد بوده و حجم انتقال ماسه نیز به سرعت و تداوم وزش باد یک منطقه وابسته است. در این پژوهش، به منظور بررسی منشا و جهت نقل و انتقال ماسه های بادی منطقه دروازه قرآن یزد، از آمار باد، داده های میدانی، عکس های هوایی، اطلاعات حاصل از مطالعات آزمایشگاهی و همچنین از نرم افزارهای Gradistat، ArcGIS و WRPLOT برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات استفاده شده است. نتایج به دست آمده، نشان داد که جهت غالب نقل و انتقال ماسه های روان از سمت شمال غرب است. همچنین، نتایج تحلیل های آزمایشگاهی، منشا انتقال ماسه های روان را دشت های آبرفتی و سیلابی، مخروط افکنه ها و سازندهای حساس به فرسایش در فواصل نزدیک نسبت به ریگ دروازه قرآن یزد در قطاع شمال غرب تا غرب، مشخص نمود.

دروازه قرآن یزد؛ فرسایش بادی؛ ماسه های روان