فاطمه سلیمانی - دانشجوی دکتری تخصصی ph.d ، رشته حقوق عمومی ،دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد تبریز ، گروه حقوق عمومی ، تبریز ، ایران

ناگورنو – قره باغ ، منطقه خودمختار ارمنی نشین درغرب جمهوری اذربایجان و در نزدیکی مرزهای ارمنستان است . با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ، ارامنه ساکن قره باغ با حمایت ارمنستان ، استقلال خود را از باکو اعلام کردند . اقدامات جدایی طلبانه در قره باغ کوهستانی ، موجب درگیری های نظامی طی سال های 1992 الی 1994 میلادی میان نیروهای ارمنی و جمهوری اذربایجان و خارج شدن این منطقه و هفت شهر اذری اطراف آن از نظارت دولت باکو گردید . این مناقشه ، مناسبات امنیتی در قفقاز جنوبی را با بحران جدی مواجه ساخته است . مناقشه قره باغ حتی بر مسایل قفقاز شمالی و به دنبال آن بر سیاست های فدراسیون روسیه نیز تاثیر گذاشته و به عاملی برای حضور برخی از قدرت های فرامنطقه ای ، همچون ایالت متحده آمریکا و اروپا تبدیل شده است . این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که سناریوهای ممکن در حل بحران قره باغ کدامند و این سناریوها چه تاثیری بر موقعیت بازیگران دخیل در بحران قره باغ دارند این پرسش از آن نظر حایز اهمیت است که بحران قره باغ یک بحران دیرپا بوده و تاکنون سناریو های مختلفی درباره حل آن مطرح شده است که هیچکدام به نتیجه نرسیده اند . علت بی نتیجه ماندن این سناریو ها اختلاف نظری است که هر یک از بازیگران دخیل در بحران قره باغ نسبت به آن سناریوها دارند . در این پژوهش که به شیوه تحلیلی – توصیفی انجام شده ، هفت سناریوی ممکن برای حل بحران قره باغ ارایه شده است که عبارتند از : 1 – حفظ وضع موجود 2 – الحاق قره باغ به ارمنستان 3 – الحاق قره باغ به آذربایجان 4 – کشور مستقل قره باغ 5 – فرمول چناب .

قره باغ ، فرمول چناب ، ناگورنو ، قفقاز جنوبی ، انرژی ( نفت )