محسن شرفیان - گروه حقوق، واحد ابرکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ابرکوه، ایران
فاطمه بیرجندی - دانشجوی دکتری حقوق زنان و خانواده در اسلام-دانشگاه ادیان و مذاهب فم
احسان مشکل گشا - دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی

لازمه عدالت و حقوق فطری و انسانی زن و مرد، تفاوت آنها در برخی حقوق است و آنچه در قوانین وجود دارد در حقیقت، تفاوت است، نه بی عدالتی. تفاوت در حقوق ناشی از تفاوت در استعدادهای زن و مرد است. خالق متعال مردم را با استعدادهای متفاوت و شرایط گوناگون آفریده است و اگر همه در یک سطح از استعداد و قدرت بودند، نظام هستی متلاشی می شد؛ چون کارها گوناگون است و کارهای گوناگون را باید استعدادهای گوناگون بر عهده بگیرند. از این رو، باید بین مخلوقات و از جمله بین زن و مرد تفاوت باشد. بنابراین، در مکتب حقوقی اسلام، برخی از حقوق و تکالیف زن و مرد به اعتبار استعداد و توانایی آنها با یکدیگر متفاوت است. با اندکی دقت، روشن می شود که آنچه بیشتر محل بحث و اشکال قرار گرفته، اصل تفاوت حقوق و تکالیف آن دو نیست، بلکه برتری یکی بر دیگری و مخفی ماندن علل و مبانی این تفاوت ها ست که موجب ورود شبهاتی در این زمینه گشته است. به نظر می رسد در صورتی می توان به مبانی تفاوت های زن و مرد در حقوق و فقه پرداخت که ابتدا خاستگاه اصلی تفاوت های زن و مرد را در حوزه حقوق و تکالیف فردی و اجتماعی بررسی کنیم، سپس اختلاف مبنایی آن دو را واکاوی نماییم.

اسلام، حقوق، شرعی، مونث، مذکر