سعید قماشی - عضو هییت علمی گروه حقوق دانشگاه کاشان
الناز جهانگیری - کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

حق برخورداری از آموزش وپرورش از بارزترین حقوق اجتماعی شهروندان به شمار می رود. هر عضوی از جامعه شایسته بهره مندی از این حق است. به رغم اینکه برخورداری از این حق زمینه پرورش شخصیت فرد به طور سالم را فراهم می کند،برخی با ارتکاب جرم مستحق مجازات سالب آزادیمی شوند.مقاله حاضربا هدف توصیفی تحلیلی به مطالعه اجرای حق بر آموزش وپرورش به مثابه حق شهروندی زندانیان پرداخته و با مطالعه سیاست گذاری های زندان ها در تهیه مقدمات اجرای این حق در زندان به پژوهش درباره میزان عملکرد زندان ها در دسترسی به محیط تحصیلی مطلوب، میزان رضایت زندانیان از مسیولان فرهنگی و کارکردهای بازپرورانه اجرای این حق خواهد پرداخت. اطلاعات با انتخاب 83 نفر شرکت کننده زندانی مرد در کلاس های آموزشی و پرورشی زندان شهر کاشان به روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. بر اساس نتایج بدست آمده، حق بر آموزش وپرورش به عنوان یک حق شهروندی برای زندانیان پیش بینی گردیده تا از این طریق سازگاری خود با محیط اجتماعی را تامین کنند. بر اساس یافته های تحلیلی پژوهش،با افزایش رضایت از امکانات تحصیلی در زندان، میزان رضایت از عملکرد مسیولان فرهنگی نیز افزایش می یابد و به هر میزان رضایت از عملکرد مسیولان افزایش یابد، کارکرد برنامه های آموزشی و پرورشی در زندان افزایش می یابد. بررسی روابط بین متغیرها در جریان پژوهش حاضر می تواند عملکرد بخش های مهمی از سازمان زندان ها را تحت تاثیر قرار دهد و موجب برنامه ریزی های متناسب در جهت ارتقای عملکرد زندان ها در زمینه بازپروری زندانیان از طریق اجرای حقوق شهروندی از رهگذربرنامه های آموزشی و پرورشی شود.

حقوق شهروندی، حق برخورداری از آموزش و پرورش؛ اصلاح و بازپروری؛ جلوگیری از تکرار جرم