سیدصمد حسینی - استادیار گروه مدیریت دانشگاه تبریز
اتابک حاجی اقراری - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه تبریز
حسین پوراسماعیل - دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

راهبرد تشویق صادرات به عنوان یکی از راهبردهای اصلی در راستای سیاست کلان رشد اقتصادی محسوب می شود. برنامه ها و فعالیت های متعددی نیز در این راستا انجام شده است، بررسی ها نشان می دهد که کشور ایران باوجود برخورداری از پتانسیل های بالای صادراتی، سهم کمی از بازارهای بین المللی را در اختیار دارد و اگرچه از زمان تدوین برنامه سوم توسعه، صادرات ایران روند صعودی به خود گرفته است، اما همچنان فاصله زیادی با شرایط مطلوب وجود دارد. به عقیده صاحب نظران مسایل اقتصادی دلیل این رشد تا حدودی می تواند از برنامه های تشویقی دولت ناشی شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی این مسیله، شرکت های فعال در زمینه صادرات در استان آذربایجان شرقی را به عنوان جامعه آماری و مدیران و کارشناسان این شرکت ها را که شامل 52 شرکت می باشند را به عنوان نمونه آماری انتخاب نمود. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه شمس الدوحه و علی (2006) و حاوی 36 گویه استفاده شد و برای جمع آوری اطلاعات عمدتا از روش های مطالعه کتابخا نه ای از جمله مطالعه کتب و نشریات، پایان نامه ها، مقالات داخلی و خارجی و جستجو در پایگاه های اطلاعاتی اینترنت و تحقیقات پیشین استفاده شد و چون مطالعه به صورت میدانی انجام شد، محقق جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز این پژوهش پرسشنامه ها را به تعداد لازم تکثیر و با مراجعه حضوری و پرسشنامه الکترونیک که در در شبکه های اجتماعی بین پاسخ دهندگان منتشر کرد، اقدام به جمع آوری داده کرد. داده های جمع آوری شده از طریق معادلات ساختاری با استفاده از دو نرم افزار Spss و Lisrel تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که رابطه بین دانش صادرات با درک مدیر از بازار صادرات، تعهد، استراتژی و عملکرد صادراتی نیز معنی دار بوده اما رابطه بین تعهد صادراتی و درک مدیر از بازار صادرات با استراتژی صادرات مورد تایید نمی باشد. همچنین نشان داده شد که بکارگیری مشوق های صادراتی دولت بر استراتژی ها و عملکرد صادراتی، تعهد و درک مدیر از بازار صادرات شرکت های صادرکننده تاثیرگذار بوده و موجب ارتقای عملکرد صادراتی شرکت های صادرکننده می شود.

برنامه های تشویقی صادرات، عملکرد صادراتی صادرکنندگان و استان آذربایجان شرقی