جواد صدیق - کارشناس ارشد روان شناسی بالینی ، گروه روان شناسی ، واحد اردبیل ، دانشگاه آزاد اسلامی ، اردبیل ، ایران .
رضا کاظمی - استادیار ، دانشکده پزشکی ، واحد اردبیل ، دانشگاه آزاد اسلامی ، اردبیل ، ایران

زمینه و هدف: وازکتومی دارای عوارض متعددی می باشد که رضایت جنسی و زناشویی مردان را تحت تاثیر قرار می دهد؛ لذا با توجه به بروز مشکلات جنسی در تعدادی از مردان وازکتومی شده و تاثیر مستقیم رضایت جنسی بر رضایت زناشویی،پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر افزایش رضایت زناشویی کلی مردان وازکتومی شده و مولفه های آن انجام گرفت. روش کار: این پژوهش،یک مطالعه آزمایشی از نوع کارآزمایی بالینی بودکه بااستفاده ازطرح پیش آزمون و پس آزمون باگروه کنترل انجام گردید. جامعه آماری این پژوهش،کلیه مردان وازکتومی شده شهرستان اردبیل بودکه تا انتهای سال1392مورد جراحی وازکتومی قرار گرفته بودند که تعداد 80 نفر از آنان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم گردیدند.برای گردآوری اطلاعات این پژوهش از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ(فرم کوتاه47ماده ای) استفاده گردید؛ ابتداپیش آزمون برای هردوگروه انجام گرفت،سپس برای گروه مداخله به تعداد10جلسه(10هفته)،جلسه درمانی باشیوه شناختی-رفتاری برگزار گردید. بعد از اتمام جلسات درمانی،از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد.داده های به دست آمده نیز با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی،تحت برنامه SPSS 16مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها:نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری بر افزایش رضایت زناشویی کلی مردان وازکتومی شده موثر است؛در تحلیل مولفه های رضایت زناشویی نیز مشخص گردیدکه درمان شناختی -رفتاری برمسایل شخصیتی،ارتباط زناشویی،حل تعارض زناشویی،مدیریت مالی،اوقات فراغت،روابط جنسی،روابط با فرزندان و فرزندپروری،و جهت گیری مذهبی مردان وازکتومی شده موثر است؛ولی تاثیری بر رابطه با اقوام و دوستان در مردان وازکتومی شده ندارد.نتیجه گیری:نتایج این پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری از طریق بازسازی شناختی وآموزش حل مساله موجب ارتقاء کیفیت روابط با همسر و بالا رفتن رضایت زناشویی مردان وازکتومی شده می گردد.

درمان شناختی-رفتاری،رضایت زناشویی، وازکتومی