ندا برخورداری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی سازه های هیدرولیکی دانشگاه آزاد اسلامی
محمدرضا پیرستانی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، دانشکده فنی - گروه مهند

با توجه به نوع الگوی جریان در کانالهای قوسی مناسب با قدرت جریان حلزونی و مشخصات رسوبات بستر، فرسایش و رسوبگذاری رخ می دهد. در نتیجه این مسئله همواره در انتخآب موقعیت سازه های رودخانه ای نظیر آبگیرها و پل ها و غیره دارای اهمیت و توجه بوده است. از انجا که هدف اصلی در آبگیرهای جانبی تسهیل در انتقال آب بدون رسوب بوده و اکثر رودخانه در بیشترین مسیر خود دارای پیچ و خم می باشند با توجه به وجود جریان ثانویه حلزونی، قوس خارجی رودخانه مکان مناسب برای موقعیت آبگیری پیشنهاد شده است. بنآبراین ضرورت تحقیقات بیشتر در زمینه انتخآب موقعیت و زاویه آبگیرهای جانبی در مسیرهای قوسی شکل لازم بنظر می رسد. به همین منظور جهت بررسی تغییرات تنش برشی ناشی از تغییرات پارامترهای هیدرولیکی جریان در محدوده آبگیرهای جانبی بدون بند انحرافی درکانالهای قوسی فلومی U شکل با مقطع مستطیل با بستر ثآبت طراحی و ساخته شد و از کانال مستقیم با مقطع مستطیلی بعنوان کانال انحرافی استفاده گردیده است آبگیری از کانال قوسی شکل تحت زاویه 60 درجه در موقعیت های مختلف (40،75،115 درجه) و با اعداد فرود (27/0، 41/0، 55/0) انجام گرفت بااستفاده از سرعتهای برداشت شده و روآبط موجود، تنش برشی عرضی و طولی درمحدوده آبگیر محاسبه و تغییرات آن ترسیم گردید. نتایج بدست آمده در این مقاله به تفصیل ارائه شده است.

کانال قوسی شکل، آبگیر جانبی، تنش برشی، توزیع سرعت