حمید خانی پور - هییت علمی دانشگاه خوارزمی، موسسه تحقیقات تربیتی، روان شناختی و اجتماعی
سیدعباس تولایی - دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله تهران
محمدنقی فراهانی - دانشگاه خوارزمی، موسسه تحقیقات تربیتی، روان شناختی و اجتماعی هیات علمی دانشگاه خوارزمی، موسسھ تحقیقات تربیتی، روان شناختی و اجتماعی، تهران، ایران

عوامل انسانی نقش مهمی در بروز سوانح رانندگی دارند. یافته های بسیاری درباره عوامل انسانی موثر در بروز سوانح رانندگی شناسایی شده است اما برنامه های مداخله ای قابل توجهی برای پیشگیری بر مشکلات روان شناختی موثر در بروز سوانح رانندگی طراحی نشده است. هدف این پژوهش تدوین یک برنامه آموزشی روان شناختی تحت عنوان رانندگی ایمن برای پیشگیری از سوانح رانندگی بود. برای تعیین محتوای برنامه این کار از روش مرور نظامند پژوهش های انجام شده استفاده شد. براساس اطلاعات به دست آمده یک برنامه مهارت آموزی شش جلسه ای طراحی شد. مهارت هایی که برای آموزش انتخاب شدند عبارت بودند از .1:آگاه شدن از شیوه عادتی رانندگی، -2شناسایی عوامل انسانی مخرب رانندگی ایمن، -3 ایجاد انگیزه برای تغییر سبک رانندگی -4 تقویت مهارت های شناختی پایه در رانندگی -5 شناسایی و چالش با باورها و نگرش های دردسرساز در رانندگی، -6 آموزش مهارت های تنظیم هیجانی در حین رانندگی -7پرورش اخلاق مداری و جامعه مداری در رانندگی. در مرحله بعد از 10 متخصص راهنمایی و رانندگی خواسته شد روایی محتوایی عناصر این برنامه و روشهایی را که برای آموزش این مهارت ها تعیین شده بود، ارزیابی کنند. مقایسه ضرایب روایی محتوایی با شاخص های جدول لاوشه نشان داد که همه مهارت ها ضریبی بالای 0/6 را به دست آورند به جز مولفه آموزش اخلاق مداری در رانندگی. به نظر می رسد برنامه آموزش روانشناختی رانندگی ایمن به لحاظ منطقی قابل اطمینان است، در پژوهش های آینده باید اثربخشی و کارایی تجربی این برنامه بررسی شود.

رفتار رانندگی، سوانح جاده ای، مهارت آموزی