علی توکلی کاشانی - استادیار گروه حمل ونقل ، دانشکده عمران دانشگاه علموصنعت ایران
شهاب دبیری نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی حملنقل، دانشگاه علموصنعت ایران

رفتار رانندگی، یکی از مهمترین عوامل موثر در وقوع تصادفات و سوانح جادهای است. از سویی دیگر، سبک زندگی رانندگان اثرات مختلفی بر رفتارهای آنان در اجتماع از جمله در هنگام رانندگی دارد. همچنین شیوه های تفریح و سرگرمی افراد یکی از تاثیرگذارترین بخشهای سبک زندگی بر رفتارهای رانندگی بوده است. بنابراین پژوهش حاضر سعی در شناخت رفتارهای رانندگی در بین رانندگان سواری شخصی و یافتن ارتباط آن با شیوه های گذراندن اوقات فراغت آنها دارد. همچنین در این مطالعه ارتباط جنسیت، سن، وضعیت تاهل و تجربه ی رانندگی افراد با تخلفات و خطاهای رانندگی آنان بررسی شده است. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 447 نفر از رانندگان سواری شخصی در شهرهای تهران و یزد میباشند که اطلاعات آنان توسط پرسش نامه جمعآوری شده است. نتایج این مطالعه نشان داد مواردی همچون رانندگی به قصد هیجان ، رانندگی بدون مقصد ، گوش دادن به موسیقی با ریتم های تند و رفتن به مسافرت به صورت معنادار و مستقیم تخلفات رانندگی را پیش بینی میکنند. این در حالی است که شرکت در اجتماعات مذهبی تنها متغیری است که به طور منفی و معنادار پیش بینی کننده ی وقوع تخلفات و خطاهای رانندگی بوده است. همچنین متغیر سن و تجربه رانندگی با تخلفات و خطاهای رانندگان رابطه عکس داشته است. علاوه بر آن در این مطالعه نشان داده شد میانگین خطاها و تخلفات رانندگی زنان کمتر از مردان است. از دیگر نتایج این مطالعه همبستگی مثبت بین مجرد بودن رانندگان با رفتارهای نابجای رانندگی آنها بود. نتایج این پژوهش میتواند به شناخت بهتر رانندگان دارای رفتارهای نابجای رانندگی کمک کرده و با توسعهی مطالعات در این زمینه، میزان اثرگذاری تصمیمات و پروژه های مرتبط با ایمنی ترافیک جاده ای افزایش خواهد یافت.

ایمنی ترافیک، رفتار رانندگی، تخلفات رانندگی، الگوی تفریح رانندگان، متغیرهای جمعیت شناختی