علی اکبر محمدی مهر - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه گلستان

انسان عاقل و خردمند نسبت به آینده خود حساس است. و می کوشد آینده درخشانی را برای خود بهارمغان آورد. انسان موجودی رو به رشد است که رشد او در آینده زندگی او تبلور می یابد. با علم و هنرشناخت و ساخت آینده (آینده پژوه) می توان آینده خوبی را رقم زد. تفکر پیرامون آینده برای کارها و اقدامهای کنونی انسان امری غیرقابل اجتناب است. درک آینده نیازمند یک دیدگاه کل نگر و همه جانبه است . اگر آینده پژوهی رادر قالب یک سیستم کلان برنامه ریزی هوشمند که آثار شگرفی در کیفیت زندگی داردشناسایی، و آن را به رسمیت بشناسیم، توان برنامه ریزی، رشد و تعالی خود را خواهیم داشت . پس انسانباید نسبت به آینده خود شناخت و برنامه ریزی داشته باشد . هدف غایی آن حفظ یا بهبود سعادت و عاقبتبه خیری و رفاه بشر بر روی کره زمین است . آینده پژوهی یک موضوع مستقل در گوشه ای از زندگی و یایک مسیله صرفا تخیلی یا آرمانی نیست بلکه یک سیستم کلان برنامه ریزی هوشمند است که آثار و اهدافتعیین شده ای را دنبال می کند . برای درک حقیقت آینده پژوهی و کسب نگرش مطلوب نسبت به آن، بایدسیستمی بودن، هدفمندبودن و تاثیر آن در کیفیت زندگی را با استفاده از روش خلاق و مولد به دست آورد .برای شناخت یک موضوع به شکل منطقی و سیستمی، ابتدا باید هدف کلی آن بررسی شود . سپس نقطهشروع فعالیت سیستم تعیین شده و در قدم بعد مهم ترین و اساسی ترین فعالیت و پردازشی که در سیستمرخ می دهدمعلوم گردد. در ادامه،راهبردها و راه کارهای عملیاتی سیستم مورد توجه قرار گرفته و نقاطبحران زا و خطرآفرین آن مشخص شود. و در آخرین قدم نیز خروجی و محصول سیستم مورد بررسی قرارگیرد. بر این اساس این مقاله از شش مرحله تشکیل شده است : 1- تعین هدف : آینده پژروهی؛ شرطموفقیت در زندگی 2- نقطه شروع : یکپارچگی هستی 3- نقطه مرکزی : شناخت روندها و تغییرات 4-برنامه حرکت : ترسیم آینده مطلوب 5- نقاط بحران : خطرها در مسیر 6- نقطه مقصد : آینده در افق دید من : مقاله حاضر در نظر دارد با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی، نگاهی متفاوت به مسیله آینده پژوهی داشته و با هدف ارایه تبیینی صحیح از حقیقت آینده پژوهی تدوین شده است.

آینده پژوهی، آینده مطلوب، تعیین هدف، برنامه ریزی، رستگاری