غلامعباس فلاح قالهری - استادیار اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه حکیم سبزواری
کاظم علی آبادی - عضو هییت علمی، مرکز پژوهشی علوم جغرافیایی و مطالعات اجتماعی، دانشگاه حکیم سبزواری
مریم مقیسه - دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه حکیم سبزواری

یکی از مهمترین چالش های زیست محیطی به وجود آمده در منطقه خاورمیانه و ایران در سال های اخیر پدیده گرد و غبار می باشد. با توجه به اینکه نیمه غربی کشور ایران در هم جواری با بیابان های بزرگی قرار دارد و به طور مستمر گرد و غبار این بیابان ها کشور ایران و خصوصا نیمه غربی آن را تحت تاثیر خود قرار می دهند و همچنین اثرات نامطلوبی که این گرد و غبارها بر محیط زیست و سلامت انسان ها دارند؛ لذا هدف از این تحقیق استفاده از روش ترکیبی (ماهواره ای- همدیدی) جهت شناخت هرچه دقیق تر این مخاطره محیطی می باشد. در این تحقیق از تصاویر ماهواره ای ترا /مودیس برای رویداد گرد و غباری 1 ژوییه 2008 غرب ایران و داده های پایگاه اطلاعاتی سازمان نوا شامل: ارتفاع ژیوپتانسیل (HGT ) تراز 500 هکتوپاسکال، وضعیت فشار تراز دریا ( SLP) و مولفه های مداری و نصف النهاری باد از وب گاه NCEP، استفاده شده است. شاخص های کمی آشکارسازی گرد و غبار بر روی تصاویر ماهواره ای مودیس شامل شاخص های NDDI، BTD ، BTDI و LRDI، شاخص های بصری آشکارسازی گرد و غبار شامل ترکیب رنگی کاذب و حقیقی و الگوهای ترکیب رنگی کاذب می باشد. نتایج حاصل از اعمال شاخص های کمی آشکارسازی گرد و غبار بر روی تصاویر مودیس نشان داد که ترکیب شاخص های گرد و غبار و ایجاد تصویر رنگی کاذب به نحوی که بتواند مستقیما مناطق تحت پوشش گرد و غبار را بارزسازی کند برای آشکارسازی گرد و غبار ایران بر روی تصاویر مودیس دارای قابلیت کافی و مناسبی می باشد.

گرد و غبار، سنجش از دور، تصاویر ماهواره ای، تحلیل سینوپتیک