اثر حذف برگ بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود (.Cicer arietinum L) تحت تاثیر سطوح مختلف نیتروژن و رژیم های آبیاری

به منظور بررسی اثر کود نیتروژن، رژیم آبیاری و برگزدایی بر عملکرد و اجرای عملکرد نخود رقم (ILC482)،آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاهفردوسی مشهد در سال زراعی 91 - 1390 اجرا گردید. کود نیتروژن شامل سه سرح 30 ، 75 و 150 کیلوگرم در هکتاربه عنوان عامل اصلی، تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و آبیاری تکمیلی در مراحلگلدهی و غلاف دهی به عنوان عامل فرعی و برگزدایی شامل پنج سطح صفر، 25،50 ، 75 و 100 درصد برگزدایی به عنوانعامل فرعی- فرعی درنظرگرفته شد. وزن خشک برگ و ساقه، عملکرد دانه در واحد سطح ، عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و وزن صددانه انداز گیری شدند. نتایج نشان داد تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن باعث بهبود اکثرصفات فوق (به جا شاخص برداشت) شد. این تیمار با عملکرد 7 / 135 گرم دانه در متر مربع بیشترین میران عملکرد وکمترین شاخص برداشت (3 / 32 درصد) را تولید کرد. با افزایش مقدار کود نیتروژن مصرفی، اثرات منفی ناشی ازبرگزدایی در برخی صفات مانند تعداد دانه، تعداد غلاف و وزن برگ بهبود یافت. آبیاری کامل و آبیاری تکمیلی درمراحل گلدهی و غلاف دهی با متوسط عملکرد دانه 146 گرم در متر مربع نسبت به آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهیبرتری داشتند. آبیاری در مراحل گلدهی و غلاف دهی بیشترین شاخص برداشت (2 / 41 درصد) را تولید کرد. بیشترینعملکرد بیولوژیک از تیمارهای 150 کیلوگر نیتروژن (4 / 413 گرم در متر مربع) و آبیاری کامل (7 / 415 گرم در متر مربع)به دست آمد. برگ زدایی کامل، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را به ترتیب 54 و 42 درصد نسبت به شاهد کاهش داد.کمترین شاخص برداشت نیز به تیمار برگ زدایی کامل تعلق داشت. با مصرف نیتروژن می توان خسارت ناشی از برگ زداییرا کاهش داد و همچنین میتوان در شرایطی که محدودیت منابع آب وجود دارد، با آبیاری تکمیلی در مراحل حساسرشدی نسبت به کمبود آب مقابله کرد.

Keywords:

آبیاری تکمیلی , برگ زدایی , تن خشکی , کود نیتروژن