هدایت الله کریم زاده - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه فردوسی مشهد
احمد نظامی - عضو هییت علمی (استاد) دانشکده کشاورزی و پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد کافی - عضو هییت علمی (استاد) دانشکده کشاورزی و پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمودرضا تدین - دانشیار گروه زراعت دانشگاه شهرکرد

با توجه به محدودیت منابع آبی در کشور و همچنین جایگاه ویژه لوبیاچیتی در ایران، بررسی خصوصیات گیاه لوبیاتحت تاثیر کمبود آب از اهمیت خاصی برخوردار است. به همین دلیل آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرحبلوک کامل تصادفی، جخت بررسی تاثیر کم آبیاری (سه رژیم آبیاری شامل تامین 100 ، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه،به عنوان فاکتور اصلی) بر ژنوتیپ های لوبیاچیتی (پنج ژنوتیپ لوبیاچیتی شامل تیلور، صدری، K21193, C.O.S.16(کوشا 193)، KS21486، به عنوان فاکتور فرعی) در دانشگاه شهرکرد اجرا شد. نتایج نشان داد اثر کم آبیاری بر تعداد ووزن دانه، تعداد غلاف بارور، تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار بود. بیشترینعملکرد دانه در رژیم آبیاری تامین 100 و 80 درصاد نیاز آبی، از ژنوتیپ C.O.S.16 به دست آمد (به ترتیب 6 / 594 و2 / 289 گرم در مترمربع، در حالیکه این ژنوتیپ در شرایط تامین 60 درصد نیاز آبی، موفق به تولید دانه نشد و در اینسطح آبیار ی ژنوتیپ KS21486 بیشترین عملکرد دانه (5 / 109 گرم در مترمربع را به خود اختصاص داد. همچنین نتایجنشان داد از دو جزء اصلی عملکرد دانه (تعداد دانه، وزن دانه) تعداد دانه حساسیت بالاتری به کمبود آب دارد و در اثرکاهش میزان آب آبیاری با شدت بیشتری نسبت به وزن دانه کاهش می یابد. در اثر کاهش میزان آب، عملکرد دانه نسبتبه عملکرد بیولوژیک با شدت بیشتری کاهش یافت و به تبع آن شاخص برداشت ژنوتیپ های مورد بررسی نیز کمتر شد.آزمایش حاضر نشان داد در شرایط آبیاری بهینه و نسبتا مناسب ژنوتیپ C.O.S.16 و در شرایط کمبود آب شدید،ژنوتیپ KS21486 عملکرد بیشتری تولید کردند.

تنش خشکی، شاخص برداشت، غلاف، وزن دانه