شراره صباحی - دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان
سیاوش طالع پسند - دانشیار دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
محمدعلی محمدی فر - استادیار دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان

هوش موفق مجموعه یکپارچه ای از توانایی های موردنیاز برای موفقیت در زندگی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه هوش موفق در آموزش انجام گرفت. جامعه آماری همه معلمان دوره دوم متوسطه دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 94-93 بودند (N=20644). حجم نمونه این پژوهش 404 دبیر (278 زن 126 مرد) بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از بین دبیرستان های دوره دوم متوسطه دولتی شهر تهران انتخاب شدند. همه آن ها پرسشنامه هوش موفق در آموزش و پرسشنامه ویژگی های شخصیتی نیو را تکمیل کردند. تحلیل اعتبار، همبستگی سوال- نمره کل، و تحلیل عاملی اکتشافی اجرا شد. تحلیل عامل اکتشافی با روش مولفه های اصلی، چهار عامل (توانایی حفظ کردن، توانایی تکرار و بازگویی، توانایی تحلیلی- خلاق و توانایی عملی) را برای پرسشنامه هوش موفق در آموزش تایید کرد. نتایج نشان داد که پرسشنامه از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار بود و ضرایب آلفای کرونباخ در زیر مقیاس های آن بین 0/67 (تکرار و بازگویی) تا 0/89 (تحلیلی- خلاق) بود. روایی بیرونی بین ابعاد پرسشنامه هوش موفق در آموزش و پرسشنامه شخصیت نیو مورد ارزیابی قرار گرفت. بین توانایی تحلیلی - خلاق با عامل روان آزرده گرایی رابطه منفی و معنادار، بین برونگرایی با توانایی تحلیلی- خلاق و عملی، توانایی تحلیلی- خلاق با گشودگی به تجربه و سازگاری و باوجدان بودن، توانایی عملی با سازگاری و توانایی حفظ کردن و توانایی تکرار و بازگویی با سازگاری و باوجدان بودن رابطه مثبت و معنادار مشاهده شد. با توجه به ویژگی های روان سنجی مطلوب، این پرسشنامه ابزار مناسبی برای مطالعه آموزش مبتنی بر هوش موفق در دبیران بود.

هوش موفق در آموزش، روایی، اعتبار