تاثیر انواع روش های خاکورزی و مدیریت بقایای گیاهی چغندرقند (Beta vulgaris) بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم (Triticum aestivum)

استفاده از سیستم های شخم حفاظتی و روش های مدیریت بقایای گیاهی با تاثیر مستقیم بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک می توانند نقش موثری بر پایداری در تولید اکوسیستم های زراعی و کاهش مصرف نهاده ها داشته باشند. این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جلگه رخ خراسان رضوی در سال زراعی 93-1392 در زمینی به مساحت 1/5 هکتار که سال قبل به کشت چغندرقند اختصاص داشت، با استفاده از آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، به اجرا درآمد. سه سطح شیوه های مختلف خاک ورزی شامل: شیوه متداول خاک ورزی، شخم کاهش یافته و بدون شخم به عنوان کرت های اصلی و سه تیمار مدیریت بقایای گیاهی شامل بدون بقایا، حفظ 30 و 60 درصد بقایای چغندرقند به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای مختلف خاکورزی بر ارتفاع بوته، تعداد سنبله در مترمربع، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و شاخص برداشت معنی دار نبود. از طرف دیگر اثر این تیمارها بر عملکرد بیولوژیک، وزن دانه در سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه معنی دار بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه گندم به ترتیب در تیمارهای بدون خاک ورزی و خاک ورزی متداول به ترتیب با 5/34 و 3/50 تن در هکتار به دست آمد. مدیریت بقایای گیاهی بر هیچیک از صفات مورد مطالعه تاثیر معنی داری نداشت. به طور کلی، با کاهش میزان عملیات خاک ورزی عملکرد بیولوژیک افزایش یافت اما حفظ بقایای گیاهی چغندرقند تاثیری بر عملکرد بیولوژیک گندم نداشت.

Keywords:

اکوسیستم های زراعی , بدون شخم , شخم حفاظتی , شخم کاهش یافته