عباس دانش کهن - استادیار، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
سعاد محفوظ پور - دانشیار، مرکز تحقیقات ارتقا ایمنی و پیشگیری از مصدومیتها، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
محمد پالش - استادیار، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
فراست فضلی اوچ حصار - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

زمینه و اهداف: یکی از مهمترین موضوعات در بخش سلامت، کیفیت ارایه مراقبتها میباشد. گزارش دهی خطاها برای پیشگیری و یادگیری از خطاها ضروری است. هدف این مطالعه، شناسایی موانع گزارش دهی خطاها در جهت رفع موانع و بهبود و تشویق گزارش دهی در کارکنان بالینی بود. مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی، 419 نفر از کارکنان بالینی بیمارستانهای آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به روش نمونهگیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته 29 موردی موانع گزارش دهی خطا بود که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS20 و آزمونهای آماری تجزیه و تحلیل شد. در کلیه مراحل انجام پژوهش، موازین اخلاقی نظیر محرمانه ماندن نام کارکنان بالینی، مراعات گردید. یافته ها: میانگین کل موانع گزارش دهی خطا 13 / 3 از 5 بود که در سطح متوسطی قرار داشت. ترس از پیامدهای گزارش دهی با میانگین ) 3/37 ( و نگرش کارکنان با میانگین ) 70 / 2( بعنوان مهمترین و کم اهمیت ترین موانع گزارش دهی خطا شناسایی شدند. موانع گزارش دهی با سطح تحصیلات و شیفت کاری رابطه معناداری داشت ) 05 / P<0 (به طوری که موانع گزارش دهی در بین پزشکان و افراد شیفت شب بیشتر بود. نتیجه گیری: مانع اصلی گزارش دهی خطا، ترس از پیامدهای گزارش دهی بود. مدیران باید رویکرد غیرتنبیهی به خطا در بیمارستان داشته باشند تا کارکنان داوطلبانه خطای خود را گزارش کنند. با افزایش دادههای موجود از طریق گزارش دهی، یادگیری از خطاها افزایش یافته و تغییراتی در فرایندهای بیمارستانی ایجاد میشود.

خطای پزشکی، گزارش دهی خطا، ایمنی بیمار، بیمارستان