بررسی سیر تحولات قانونی مسیولیت کیفری اطفال و نوجوانان در حقوق ایران

کودکان به لحاظ محدودیت های طبیعی و اجتماعی که در مقایسه با بزرگسالان دارند بیش از سایر اقشار جامعه آسیب پذیر بوده و نیازمند حمایتهای حقوقی ویژه از سوی جامعه و قانون گذار هستند. در صورت ارتکاب جرایم توسط آنها باید به جهت ویژگی های خاص سنی و روحی از لحاظ دادرسی نیز مورد توجه قرار گیرند از اینرو می بایست سیاست جنایی و دادرسی متفاوتی از سیاستی که بر روابط بزرگسالان حاکم است، برای اطفال و نوجوانان تدوین گردد تا حقوق آنان به بهترین نحو استیفا شود. در سطح بین المللی از ربع اول قرن بیستم، نهضتی فراگیر در حمایت از حقوق کودک به ویژه در بعد کیفری آغاز شده که حاصل آن کنوانسیون حقوق کودک 1989 است. در راستای این نهضت بین المللی، سیاست جنایی تقنینی ایران در زمینهء وضعیت کودکان و نوجوانان معارض با قانون از زمان تصویب قانون مجازات عمومی تاکنون سیری تکاملی و رو به پیشرفتی نداشته است. البته، در خصوص حمایت از اطفال بزه دیده، تصویب قانون حمایت از کودکان و نوجوانان سال 1381 گام مثبتی در سیاست جنایی تقنینی ایران است. همچنین، در سیاست جنایی قضایی، قانون مجازات 92 تهیه شده حمایت از کودکان و نوجوانان که هر دو دارای استانداردهای لازم حمایت شکلی و ماهوی هستند، گامی مثبت تلقی می شوند و امید است که با لحاظ همین استانداردها به تصویب نهایی برسند.

Keywords:

اطفال , مسولیت کیفری , حقوق ایران , قانون آیین دادرسی کیفری , دادگاه ویژه اطفال