مرجان دیانت - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

واکنش جوانه زنی بذر دو گونه چمن فتان قرمز(.Festuca rubra L) و چچم دایمی(.Lolium perenne L) و دو گونه علف هرز غالب آنها هفت بند (.Polygonum aviculare L) و شیر تیغی (.Sonchus oleraceus L) به دماهای 2، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتیگراد در ژرمیناتور مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی و با 4 تکرار انجام شد. جهت تعیین دماهای کاردینال (پایه، مطلوب و بیشینه از مدل های رگرسیون غیر خطی (خطوط متقاطع، دندان مانند و چند جمله ای درجه 2) بین سرعت جوانه زنی و دماهای مختلف استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که در صد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی در سطح یک درصد تحت تاثیر دما قرار گرفتند. مدل خطوط متقاطع در گونه های چچم دایمی، فتان قرمز و شیر تیغی و مدل دندان مانند در گونه هفت بند به خوبی سرعت جوانه زنی را نسبت به دما توصیف نمودند و با توجه به کمترین جذر میانگین مربعات خطاء و بیشترین ضریب تبیین بهترین برازش را برای جوانه زنی بذور مورد بررسی نشان دادند. دمای پایه، مطلوب و بیشینیه به ترتیب برای چچم دایمی 4 / 12، 24 / 66 ، 43 / 27 برای فتان قرمز 2 / 0، 24 / 86 ، 43 / 48 برای هفت بند 2 / 95، 19 / 94 - 22 / 21 ، 44 / 97 و برای شیر تیغی 2 / 0، 17 / 77 ، 44 / 86 درجه سانتیگراد به دست آمد. گونه فتان قرمز به علت پایین تر بودن دمای پایه نسبت به چچم دایمی و علف های هرز زودتر جوانه زد بنابراین استفاده از چمن های اسپورتی که دارای نسبت بالاتری بذر فتان قرمز می باشند موجب می شود چمن بتواند سریعتر از گونه های هفت بند و شیر تیغی مستقر شده و در رقابت با علف های هرز پیروز باشد. با استفاده از نتایج این تحقیق می توان کارایی کنترل علفهای هرز را در چمن بهبود بخشید.

چچم دایمی، درصد جوانه زنی بذر، سرعت جوانه زنی، فتان قرمز، مدل های رگرسیونی